બજેટ અંગે ગોલ્ડમેને શું અંદાજ બાંધ્યો ? કોના પર વધુ ફોકસ રહેશે ? જુઓ
દેશમાં બજેટની રાહ લગભગ પૂરી થવા જઈ રહી છે. માત્ર બે અઠવાડિયામાં (23 જુલાઈએ) નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ સંસદમાં સંપૂર્ણ બજેટ રજૂ કરવા જઈ રહ્યા છે. દરમિયાન, વૈશ્વિક ઇન્વેસ્ટમેન્ટ બેંકિંગ ફર્મ ગોલ્ડમેન સેક તરફથી એક નિવેદન બહાર પાડવામાં આવ્યું હતું. કંપનીના વિશ્લેષકોએ તાજેતરની નોંધમાં જણાવ્યું હતું કે આગામી બજેટ રાજકોષીય એકત્રીકરણના માર્ગ પર રહેશે. નિર્મલા સીતારમણનું મોદી 3.0 બજેટ સામાન્ય પ્રોત્સાહન પગલાંને બદલે વ્યાપક આર્થિક એજન્ડા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે.
એ જ રીતે એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ એમ કહ્યું હતું કે ગ્રામ્ય ભારત પર વધુ ફોકસ રહેશે અને સામાજિક કલ્યાણની યોજનાઓ માટે વધુ ફાળવણી થઈ શકે છે. એ જ રીતે આરોગ્ય અને શિક્ષણ માટે વધુ ધ્યાન આપવામાં આવશે.
ગોલ્ડમેનનું કહેવું છે કે જાહેર દેવાના ઊંચા બોજને જોતાં, અર્થતંત્રને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે મર્યાદિત નાણાં છે. વધુમાં, ભારતના ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અપગ્રેડને કારણે લાંબા ગાળાની સકારાત્મક વૃદ્ધિને વેગ મળ્યો છે, જેને નીતિ નિર્માતાઓ ચૂકવા માંગતા નથી.
2047 ના વિકાસ એજન્ડા પર નજર
‘સરકાર આગામી કેટલાક વર્ષોમાં તેની લાંબા ગાળાની આર્થિક નીતિનો ઉપયોગ કરશે વિઝન વિશે મોટા નિવેદનો આપવા માટેનું બજેટ હશે અને નાની પ્રોત્સાહક જાહેરાતો નહીં. આ સરકારના 2047ના વિકાસ એજન્ડા (જે ભારતીય આઝાદીની શતાબ્દી સાથે એકરુપ છે) સાથે જોડાયેલી હોવાની શક્યતા છે.’
ગોલ્ડમૅન માને છે કે સરકાર નાણાકીય વર્ષ 25 માટે ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ (જીડીપી)ના 5.1 ટકા (અથવા તેનાથી ઓછી)નો રાજકોષીય ખાધ જાળવી રાખશે અને નાણાકીય વર્ષ 26 સુધીમાં જીડીપીના 4.5 ટકાથી ઓછી ખાધ જાહેર કરશે.
આવક ખાધ જાળવશે
તેમણે કહ્યું, ‘આપણે કલ્યાણ યોજનાઓ માટે અમુક ખર્ચની ફાળવણી જોતા હોવા છતાં, રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા તરફથી અપેક્ષિત ડિવિડન્ડ ટ્રાન્સફરને કારણે મૂડી ખર્ચ (કેપેક્સ) માં કાપ મૂકવાની જરૂર નથી. જો સરકાર કાલ્પનિક દૃશ્યોના અમારા મૂલ્યાંકનના આધારે આવકવેરા નીતિમાં ફેરફાર કરવાનું પસંદ કરે છે, તો સરકારની આવક ખાધ જીડીપીના 5-15 બેસિસ પોઈન્ટ્સની આસપાસ રહેવાની શક્યતા છે, જ્યારે રાજકોષીય આવેગ 2-2 બેસિસની આસપાસ રહેવાની શક્યતા છે. નાણાકીય વર્ષ 2025 માં પોઈન્ટ લગભગ 7 બેસિસ પોઈન્ટ્સ હશે.