કર્મચારીઓની સંખ્યામાં ઘટાડો કે ઘટાડો કરવાની પ્રક્રિયા હવે માત્ર આઈટી સેક્ટર કે ખાનગી સેક્ટર પૂરતી મર્યાદિત નથી રહી. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, જાહેર ક્ષેત્રની કંપનીઓ (પીએસયુ)માં કર્મચારીઓની સંખ્યામાં ભારે ઘટાડો થયો છે. માર્કેટ કેપના સંદર્ભમાં, દેશની ટોચની 16 સરકારી કંપનીઓમાં, ચાર સિવાય, અન્ય તમામ પીએસયુએ નાણાકીય વર્ષ 24 માં કર્મચારીઓની સંખ્યામાં ઘટાડો કર્યો છે.

આ અંગેનું વિશ્લેષણ દર્શાવે છે કે કોલ ઈન્ડિયા, સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા અને હિન્દુસ્તાન એરોનોટિક્સ સહિત 12 પીએસયુએ FY23માં તેમની સંખ્યા ઘટાડ્યા બાદ FY24માં કર્મચારીઓની સંખ્યામાં 23,306નો કાપ મૂક્યો છે.

કોલ ઈન્ડિયાને સૌથી વધુ અસર

કર્મચારીઓની સંખ્યામાં સૌથી મોટો ઘટાડો કોલ ઈન્ડિયામાં જોવા મળ્યો હતો, જ્યાં દર વર્ષે 4% થી 5% કર્મચારીઓ નિવૃત્ત થઈ રહ્યા છે. દેશની સૌથી મોટી કોલસા ઉત્પાદક કંપનીએ વર્ષ દરમિયાન 10,349 કર્મચારીઓનો ઘટાડો નોંધાવ્યો હતો. અગાઉ નાણાકીય વર્ષ 23 માં, તેના કર્મચારીઓની સંખ્યામાં 9340 નો ઘટાડો થયો હતો.

કોલ ઈન્ડિયામાં કર્મચારીઓનો પગાર ખર્ચ તેના કુલ ખર્ચના 48% છે. કર્મચારીઓની અછતને કારણે, નાણાકીય વર્ષ 24 માં તે 1% ઘટીને રૂ. 48,783 કરોડ પર આવી ગયું. કોલ ઈન્ડિયાના ફાઈનાન્સિયલ ડાયરેક્ટર મુકેશ અગ્રવાલે FY24ના ત્રીજા ક્વાર્ટરના આવકના આંકડા રજૂ કર્યા બાદ જણાવ્યું હતું કે, “કર્મચારીઓની નિવૃત્તિ અને છટણી હોવાથી તે ઘટશે તે નિશ્ચિત છે.”
અસર દરેક ક્ષેત્રમાં જોવા મળી રહી છે
કર્મચારીઓની સંખ્યામાં ઘટાડો થવાનો આ ટ્રેન્ડ બેન્કિંગ અને મેન્યુફેક્ચરિંગથી લઈને એનર્જી અને માઈનિંગ સેક્ટરમાં જોવા મળી રહ્યો છે. દેશની સૌથી મોટી બેંક, સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાએ નાણાકીય વર્ષ 23 માં 8392 કર્મચારીઓના ઘટાડા પછી નાણાકીય વર્ષ 24 માં 3562 કર્મચારીઓનો ઘટાડો નોંધાવ્યો છે. હકીકતમાં, SBI છેલ્લા પાંચ વર્ષથી સતત તેના કર્મચારીઓની સંખ્યામાં ઘટાડો કરી રહી છે.