આઠમું નોરતું માતા મહાગૌરીને સમર્પિત : જાણો માતાજીનું સ્વરૂપ, મહાદેવ સાથે જોડાયેલી પવિત્ર કથા અને પૂજાના મહત્વ વિશે

નવરાત્રીનો આઠમો દિવસે માતા મહાગૌરીને સમર્પિત છે ત્યારે તેમની વિશેષ પૂજા કરવાની પરંપરા છે. મહાગૌરી માતા ભગવાન શિવના અર્ધાંગિની છે. એવું માનવામાં આવે છે કે મહાગૌરી માતાની પૂજા કરવાથી જીવનની તમામ મુશ્કેલીઓ દૂર થાય છે અને માતાની કૃપાથી મા દુર્ગાના આ સ્વરૂપની પૂજા કરવાથી દરેક અશક્ય કાર્ય પૂર્ણ થાય છે. આ દિવસે મોટાભાગના ઘરોમાં કન્યા પૂજા કરવામાં આવે છે. કેટલાક લોકો નવમીના દિવસે પૂજા કર્યા પછી કન્યા પૂજા કરે છે.

શુભ તારીખ અને સમય

પંચાંગ અનુસાર, નવરાત્રિની અષ્ટમી તિથિ 10 ઓક્ટોબર, ગુરુવારે બપોરે 12:31 વાગ્યે શરૂ થશે અને 11 ઓક્ટોબર, શુક્રવારે બપોરે 12:06 વાગ્યે સમાપ્ત થશે.

મહાગૌરી માતાનું સ્વરૂપ

મહાગૌરીનો દેખાવ ખૂબ જ તેજસ્વી, કોમળ, ગોરો રંગ અને સફેદ વસ્ત્રો પહેરેલો છે. મહાગૌરીનો રંગ અત્યંત સફેદ છે. તેની પાસે 4 હાથ છે અને તેની માતા બળદ પર સવારી કરે છે. માતાનું આ સ્વરૂપ ખૂબ જ શાંત અને દૃશ્યમાન છે. દેવી મહાગૌરીને ગાયન અને સંગીત પસંદ છે. માતાનો જમણો હાથ અભયમુદ્રામાં છે અને નીચેના હાથમાં ત્રિશૂળ છે, જે શક્તિનું પ્રતીક છે. માતાએ ડાબા હાથમાં શિવનું પ્રતિક ડમરુ પકડ્યું છે અને નીચેનો હાથ પણ ભક્તોને નિર્ભયતા આપી રહી છે. તેમની માતાના હાથમાં ઢોલ હોવાથી તેમને શિવ પણ કહેવામાં આવે છે. તેની માત્ર પૂજા કરવાથી દરેક વ્યક્તિના તમામ પાપો નાશ પામે છે.

મહાગૌરીની કથા

કહેવાય છે કે ભગવાન શિવને દરેક રૂપમાં પ્રાપ્ત કરવા માટે તેમને કટોર તપસ્યા કરી હતી. જેનાથી તેમનું શરીર કાળું પડી ગયું હતું. તેમની કઠોર તપસ્યાથી મહાદેવ પ્રસન્ન થયા અને તેમની પ્રાર્થના સ્વીકારી. તેમના શરીરનો રંગ તપસ્યાથી કાળો પડી ગયો હતો તેના કારણે મહાદેવે તેમને ગંગાજળથી ધોયા તો તેઓ ફરીથી ગૌર અર્થાત્ ગોરા રંગવાળા બની ગયા. તેને લીધે તેમનું નામ ગૌરી પડ્યું, એટલા માટે જ કહેવાય છે કે ભક્તોએ મહાગૌરીનું વ્રત અષ્ટમીએ કરવાથી મનપસંદ જીવનસાથી પ્રાપ્ત થાય છે. બીજી એક કથા પ્રમાણે માતા ઉમા જંગલમાં તપસ્યા કરી રહી હતી ત્યારે વનમાં એક ભૂખ્યો સિંહ ફરી રહ્યો હતો. જ્યારે સિંહે દેવીને તપસ્યા કરતા જોયા તો તેની ભૂખ વધી ગઈ અને તેમને ખાવાની ઈચ્છાથી સિંહ માતાની તપસ્યા પૂર્ણ થવાની રાહ જોતો રહ્યો. જેમ સમય વિતતો ગયો તેમ સિંહ ખૂબ જ દુબળો પડી ગયો હતો. દેવી જ્યારે તપમાંથી ઊભા થયા ત્યારે સિંહની હાલત જોઈને તેમને દયા આવી અને માતાએ સિંહ ઉપર સવારી લીધી અને એક પ્રકારે તેને પણ દેવી સાથે તપસ્યા હતી હતી. એટલા માટે મહાગૌરીનું વાહન બળદ અને સિંહ એમ બંને છે.

મા મહાગૌરી પૂજા પદ્ધતિ

નવરાત્રિના આઠમા દિવસે પૂજા કરતા પહેલા સ્નાન કરો અને સ્વચ્છ વસ્ત્રો પહેરો. પૂજા કરતા પહેલા ઘરની સાફ-સફાઈ કરો અને માતા મહાગૌરીની મૂર્તિ મૂકો. માતાની મૂર્તિને ગંગા જળ અથવા શુદ્ધ જળથી સ્નાન કરાવો. ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર માતાને સફેદ રંગ ગમે છે. સફેદ ફૂલ ચઢાવો. માતાને રોલી કુમકુમ ચઢાવો. આ પછી માતાને મીઠાઈ, ડ્રાયફ્રૂટ્સ અને ફળો અર્પણ કરો. માતા મહાગૌરીને કાળા ચણા અર્પણ કરો. માતાની આરતી કરીને ક્ષમા માગો. પૂજા પૂરી થયા પછી ગરીબો અને જરૂરિયાતમંદોને પ્રસાદ અને દાન આપો.