હિંદુ ધર્મમાં ભગવાન ગણેશને પ્રથમ દેવતા તરીકે પૂજવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે જો કોઈ પણ શુભ કાર્યમાં પહેલા ભગવાન ગણેશની પૂજા કરે છે તો તેને પૂજાનું પૂર્ણ ફળ મળે છે. ગણેશ ચતુર્થીનો તહેવાર ભગવાન ગણેશની પૂજા માટે પણ વિશેષ મહત્વ ધરાવે છે. કેલેન્ડર મુજબ, દર વર્ષે ભાદ્રપદ શુક્લ પક્ષની ચતુર્થીના દિવસે ગણેશ ચતુર્થીનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. ભગવાન ગણેશની મૂર્તિ સ્થાપિત કરવામાં આવે ત્યારે તેમાં તેમનું વાહન મુષક એટલે કે ઉંદર પણ તેમની સાથે હોય છે. ત્યારે શું તમારા મનમાં ક્યારેય આ વિચાર આવ્યો છે કે ભગવાન ગણેશનું વાહન મુષક એટલે કે ઉંદર શા માટે છે?
ગણેશજીએ મૂષકને પોતાની સવારી કેમ બનાવી ?
દંતકથા અનુસાર, એકવાર દેવરાજ ઈન્દ્ર તેમની સભામાં કોઈ ગંભીર મુદ્દા પર ચર્ચા કરી રહ્યા હતા અને તે દરમિયાન ક્રોંચ નામના ગાંધર્વ પણ ત્યાં હાજર હતા. જેઓ વારંવાર અયોગ્ય કામો કરીને સભામાં વિક્ષેપ પાડતા હતા. પછી ક્રોંચનો પગ અકસ્માતે ઋષિ વામદેવને સ્પર્શી ગયો. જેના પછી ઋષિ ખૂબ ગુસ્સે થયા અને ક્રોંચને ઉંદર બનવાનો શ્રાપ આપ્યો. આ શ્રાપને લીધે, ક્રોંચ એક વિશાળ ઉંદર બની ગયો અને ભગવાન ઇન્દ્રના દરબારથી સીધો પરાશર ઋષિના આશ્રમમાં પડ્યો.
પારાશર ઋષિના સમગ્ર આશ્રમમાં ઉંદરે આતંક મચાવ્યો હતો. આશ્રમમાં પારાશર ઋષિ સહિત ઘણા બીજા ઋષિ-મુનિ વિચારવા લાગ્યા કે આ ઉંદરના આતંકથી કઈ રીતે છુટકારો મેળવવો. ત્યારે પારાશર ઋષિ ભગવાન ગણેશની શરણમાં ગયા અને તેમને આ સમસ્યાનું સમાધાન કરવાની પ્રાર્થના કરી. ત્યારે ભગવાન ગણેશે ઉંદરના આંતકથી છુટકારો અપાવવા માટે વચન આપ્યું અને ગણેશજીએ પોતાનું પાશ ફેંકીને પાતાળલોકથી તે બળશાળી ઉંદરને બાંધીને તેને તેના સામે પ્રગટ કર્યો.
ઉંદરના ગળામાં બાંધેલા પાશની પકડથી તે મૂષક થોડા દિવસ સુધી મૂર્છિત થઈ ગયો. જેવો તે મૂષક હોશમાં આવ્યો તેને તરત ભગવાન ગણેશની આરાધના કરવાની શરૂ કરી દીધી અને તે પોતાના પ્રાણોની રક્ષા કરવાની પ્રાર્થના કરવા લાગ્યો. ભગવાન ગણેશ મૂષકની આરાધનાથી પ્રસન્ન થઈને વરદાન માંગવા માટે કહ્યું. પરંતુ તે વાત સાંભળીને ઉત્પાતી મૂષકનો અહંકાર જાગી ઉઠ્યો અને કહ્યું મારે તમારી પાસે કોઈ વરદાન નથી માંગવું તેના બદલામાં તમે મારી પાસે કંઈક માંગી શકો છો. મૂષકના આ અહંકારી ઉંદરની વાત સાંભળીને ગણેશજી મનમાં જ હસવા લાગ્યા અને કહ્યું જો તમારી આજ ઈચ્છા છે તો તમે મારૂ વાહન બની જાઓ. ત્યારે મૂષકે જેવુ તથાસ્તુ કહ્યું કે ગણેશ ભગવાન તેના પર સવાર થઈ ગયા. ભગવાન ગણેશના ભારે ભરખમ શરીરથી મૂષકના પ્રાણ નીકળવા લાગ્યા. ત્યારે મૂષકને ફરી એક વખત પોતાની ભૂલનો અહેસાસ થયો અને ભગવાનની પ્રાર્થના કરી કે તે પોતાનો ભાર તેના વહન કરવા યોગ્ય બનાવી દો. આ રીતે મૂષકનો અહંકાર સમાપ્ત થયો અને ગણેશજીએ હંમેશા માટે મૂષકને પોતાનું વાહન બનાવી લીધુ.
નોંધ : અહીં આપવામાં આવેલી તમામ માહિતી સામાજિક અને ધાર્મિક માન્યતાઓ પર આધારિત છે. વોઇસ ઓફ ડે આની પુષ્ટિ કરતું નથી.
