અમેરિકા સામે શેનો ખતરો તોળાઈ રહ્યો છે ? ભારત પર શું અસર થઈ શકે ?
અમેરિકામાં સંભવિત આર્થિક મંદીની આશંકા પ્રબળ બની રહી છે. જેના કારણે વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થા પર સંકટના વાદળો ઘેરાવા લાગ્યા છે. વિવિધ આર્થિક સૂચકાંકો અને બજારના પરિબળો દર્શાવે છે કે અમેરિકા કદાચ મંદીની આરે છે. નિષ્ણાતોએ કહ્યું છે કે અમે અમેરિકામાં સંભવિત મંદીની તપાસ કરી રહ્યા છીએ અને એ પણ જાણવા માગીએ છીએ કે તેની ભારતીય અર્થવ્યવસ્થા પર કેવી અસર પડી શકે છે.ભારતમાં આઇટી સહિતના કેટલાક ક્ષેત્રોમાં નોકરીઓ પર સંકટ આવી શકે છે. બીજા કેટલાક સેક્ટરો પણ હીટ થઈ શકે છે.
અમેરિકામાં ઘણા મોટા આર્થિક સૂચકાંકો નબળાઈના સંકેતો બતાવવા લાગ્યા છે. બેરોજગારીના દાવાઓ જાન્યુઆરીના નીચા સ્તરેથી નોંધપાત્ર રીતે વધ્યા છે અને જુલાઈમાં બેરોજગારીનો દર વધીને 4.3% થયો છે, જે ત્રણ વર્ષમાં સૌથી વધુ છે. વધુમાં, મેન્યુફેક્ચરિંગ પીએમઆઈ ઘટીને નવ મહિનાની નીચી સપાટીએ પહોંચી ગયું છે, જે ઉત્પાદન પ્રવૃત્તિઓમાં સંકોચન સૂચવે છે.
જો કે, આ ચિંતાજનક સંકેતો હોવા છતાં, કેટલાક સૂચકાંકો પણ મિશ્રિત ચિત્ર રજૂ કરે છે જે વર્તમાન ક્વાર્ટર માટે 2.6% થી વધારીને 2.9% કરવામાં આવ્યા છે. વેતન વૃદ્ધિ હાલમાં ફુગાવાથી આગળ છે, અને ઘરની કિંમતો વધી રહી છે. આ બધા કેટલાક સંકેતો છે જે અર્થતંત્રની મજબૂતાઈ તરફ ઈશારો કરે છે.
અમેરિકાની મંદીની ભારતને કેવી અસર થશે?
જો અમેરિકન અર્થતંત્ર મંદીમાં પ્રવેશે છે, તો તે વિશ્વના ઘણા દેશોને અસર કરશે. ભારત આનાથી જરાય અસ્પૃશ્ય રહેવાનું નથી. શેરબજારમાં અમેરિકાને ભારતનું મધર માર્કેટ કહેવામાં આવે છે. જો ત્યાં બધું લીલું દેખાય છે તો ભારતમાં પણ એવું જ દેખાય છે. જ્યારે ઘટાડાનો સમયગાળો શરૂ થાય છે, ત્યારે અહીં પણ ઘટાડો જોવા મળે છે. બંને દેશો વચ્ચે મોટો વેપાર છે અને એકબીજા પર પરસ્પર નિર્ભરતા છે.
દેશના આ સેક્ટરો પર અસર થઈ શકે
જ્યારે પણ મંદી હોય છે, ત્યારે સામાન્ય રીતે ગ્રાહક ખર્ચમાં ઘટાડો થાય છે. તેનાથી ભારતીય નિકાસની માંગ ઘટી શકે છે. આઇટી, ફાર્માસ્યુટિકલ્સ અને ટેક્સટાઇલ જેવા ક્ષેત્રો, જેઓ યુએસ માર્કેટ પર ખૂબ જ નિર્ભર છે, ઓર્ડરમાં ઘટાડો જોવા મળે છે. આ સિવાય વૈશ્વિક પુરવઠા શૃંખલામાં વિક્ષેપ છે. આર્થિક મંદીમાં આ સાંકળ તૂટવાની જ છે. આવી સ્થિતિમાં અમેરિકન બજારો પર નિર્ભર ભારતીય નિકાસકારો માટે પડકારજનક સ્થિતિ બની શકે છે.
આઇટી ક્ષેત્ર સામે પડકારો
ભારતીય આઈટી સેક્ટર યુએસ મંદી માટે ખાસ કરીને સંવેદનશીલ છે. આર્થિક દબાણનો સામનો કરીને અમેરિકન કંપનીઓ IT ખર્ચમાં ઘટાડો કરી શકે છે, જેના કારણે ભારતીય IT કંપનીઓની આવકમાં ઘટાડો થવાની સંભાવના છે. આનાથી નોકરીની ખોટ અને પ્રોજેક્ટ્સમાં કાપ આવી શકે છે, જે આ ક્ષેત્રના વિકાસ પર નોંધપાત્ર અસર કરી શકે છે.