મધ્યપ્રદેશની 5,000 સરકારી શાળાઓમાં કેટલા એડમીશન થયા? ઝીરો !!

મફત ગણવેશ, મધ્યાહન ભોજન અને ગુણવત્તાયુક્ત શિક્ષણના વચનો છતાં,વધુને વધુ વાલીઓ મધ્યપ્રદેશમાં સરકારી શાળાઓને ટાળી રહ્યા છે. રાજ્યના શિક્ષણ વિભાગનો તાજેતરનો અહેવાલ એક આઘાતજનક વલણ દર્શાવે છે: 5,500 થી વધુ સરકારી શાળાઓ2024-25 શાળા વર્ષ માટે ધોરણ 1 માં એક પણ વિદ્યાર્થીની નોંધણી કરી શકીનથી.

સરકારી શાળામાં શું થઈ રહ્યું છે?

સમગ્ર મધ્યપ્રદેશમાં સરકારી શાળાનાવર્ગો ખાલી છે. આ વર્ષે હજારો સરકારી શાળાઓમાં કોઈ નવો પ્રવેશ થયો નથી. અહેવાલ મુજબ5,500 શાળાઓમાં કોઈ નવા વિદ્યાર્થીઓ નથી, અન્ય 25,000 શાળાઓમાં પ્રથમ વર્ગમાં ફક્ત એક કે બે વિદ્યાર્થીઓ છે. સૌથી ખરાબ બાબત એ છે કે 11,000 થી વધુ શાળાઓમાં દસ કરતા ઓછા વિદ્યાર્થીઓ છે.

સિવની, સતના, નરસિંહપુર, બેતુલ, ખરગોન અને દેવાસ જેવા કેટલાક જિલ્લાઓમાં સમસ્યા સૌથી ગંભીર છે, જ્યાં મોટી સંખ્યામાં શાળાઓમાં શૂન્ય પ્રવેશ નોંધાયો છે. મધ્યપ્રદેશના શાળા શિક્ષણ પ્રધાનના ગૃહ જિલ્લા નરસિંહપુરમાં 299 શાળાઓ છે જેમાં પ્રથમ વર્ગના વિદ્યાર્થીઓ નથી.

વાલીઓ સરકારી શાળાઓને કેમ ટાળે છે?

આના કારણો સ્પષ્ટ થઈ રહ્યા છે. આ શાળાઓની ખરાબ હાલતથી વાલીઓ ચિંતિત છે. ભોપાલ નજીક બેરસિયાના હોટેલ કર્મચારી મંગલ તાવડેનું ઉદાહરણ લો. તેણે તેની પુત્રીને સરકારી શાળામાં મોકલવાની યોજના બનાવી, પરંતુ જ્યારે તેણે છત પરથી વરસાદી પાણી ટપકતું જોયું ત્યારે તેણે પોતાનો નિર્ણય બદલી નાખ્યો. આ એકમાત્ર કેસ નથી. રાજ્યભરની ઘણી સરકારી શાળાઓને તાકીદે સમારકામની જરૂર છે. શિક્ષણતંત્રમાં મોટી રકમ ખર્ચવા છતાંલગભગ 7,189 શાળાઓને હજુ પણ સમારકામની જરૂર છે, અને નવીનીકરણ માટેના બજેટમાં વધારો થયો નથી.

બીજો મોટો મુદ્દો શિક્ષકોની અછતનો છે. ઘણી શાળાઓમાં કાં તો કાયમી શિક્ષક નથી અથવા તો સમગ્ર શાળા માટે એક જ શિક્ષક છે. આ ગેપ ભરવા માટે, સરકારને1.7 લાખ કામચલાઉ શિક્ષકોની જરૂર છે.પરંતુ આ શિક્ષકોને ઘણીવાર બિન-શૈક્ષણિક નોકરીઓ આપવામાં આવે છે, જે વિદ્યાર્થીઓના અભ્યાસમાં વિક્ષેપ પાડે છે.

સરકારનો જવાબ

રાજ્યના શિક્ષણ પ્રધાન રાવ ઉદય પ્રતાપ સિંહે સ્વીકાર્યું કે ઓછી નોંધણીનું એક કારણ સરકારી શાળાઓમાં નર્સરી વર્ગોનો અભાવ હતો. ખાનગી શાળાઓ નર્સરી શિક્ષણ પ્રદાન કરતી હોવાથી, માતાપિતા ઘણીવાર તેમના બાળકોને ત્યાં શરૂ કરે છે અને ખાનગી શાળા ચાલુ રાખે છે.દરમિયાન, બીએન ત્રિશાલ જેવા નિષ્ણાતો દલીલ કરે છે કે દસ કરતાં ઓછા વિદ્યાર્થીઓ ધરાવતી શાળાઓ બંધ કરવી જોઈએ, અને તે વિદ્યાર્થીઓને સંસાધનોનો વધુ સારો ઉપયોગ કરવા માટે વધુ સારી રીતે સજ્જ શાળાઓમાં ખસેડવા જોઈએ. શિક્ષણ વિભાગ એ સુનિશ્ચિત કરવા પર પણ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહ્યું છે કે દરેક બાળકને શાળામાં પ્રવેશ મળે અને કોઈ પાછળ ન રહે.

 સરકારી પ્રયાસો છતાંમધ્યપ્રદેશમાં વાલીઓ નબળું ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, શિક્ષકોની અછત અને પાયાની સુવિધાઓને કારણે સરકારી શાળાઓથી મોં ફેરવી રહ્યા છે. રાજ્ય માટે હવે પડકાર એ છે કે સરકારી શિક્ષણમાં વિશ્વાસ પુનઃસ્થાપિત કરવા માટે આ પરિસ્થિતિઓમાં સુધારો કરવો.