વરસાદ-પૂર-ભૂસ્ખલન… કેદારનાથની યાત્રા માટે નીકળેલા 4000 ભક્તોનું રુદ્રપ્રયાગમાંથી કરાયું રેસ્ક્યુ

ઉત્તરાખંડમાં ભારે વરસાદ અને વાદળ ફાટવાને કારણે તબાહી મચી ગઈ છે. તેહરી જિલ્લામાં કેદારનાથને જોડતો પુલ તુટી જતા યાત્રા ખોરવાઈ ગઈ હતી. સરકારી અહેવાલ મુજબ ચમોલમાં મકાનો ધ્વસ્ત થઈ જતા ભારે ખાના ખરાબી સર્જાઇ છે  ટિહરી અને કેદારનાથના નૌતર વિસ્તાર સહિત રાજ્યના વિવિધ સ્થળોએ છેલ્લા બે દિવસમાં વરસાદ સંબંધિત ઘટનાઓમાં 14 લોકોના મોત થયા છે અને 10 લોકો ઘાયલ થયા છે ભારે નુકસાન થયું છે.

બુધવારે રાત્રે લગભગ 9.30 વાગ્યે લીંચોલી નજીક જંગલચટ્ટીમાં વાદળ ફાટવાને કારણે, ગૌરીકુંડ-કેદારનાથ ફૂટપાથ પર ભારે વરસાદને કારણે ભીંબલીમાં 20-25 મીટરનો રસ્તો ધોવાઈ ગયો હતો અને પર્વતોમાંથી મોટા પથ્થરો આવ્યા હતા. આ પછી રામબાડા, ભીંબલી લીંચોલીનો રસ્તો સંપૂર્ણ બંધ કરી દેવામાં આવ્યો હતો. વાદળ ફાટવાને કારણે કેદારનાથ યાત્રાના રૂટનો 30 મીટર રોડ મંદાકિની નદીમાં ડૂબી ગયો છે.

4 હજાર લોકોને બચાવી લેવાયા

ભારે વરસાદ બાદ કેદારનાથ યાત્રા રોકી દેવામાં આવી છે અને મોટી સંખ્યામાં લોકો ફસાયા છે. રાત્રિ દરમિયાન પણ બચાવ કામગીરી ચાલુ રહી હતી અને NDRF અને SDRFએ સંયુક્ત રીતે બચાવ કામગીરી હાથ ધરી હતી. હેલિકોપ્ટર દ્વારા અને પગપાળા ચાલતા રેસ્ક્યુ ઓપરેશનમાં અત્યાર સુધીમાં 4000 થી વધુ શ્રદ્ધાળુઓને સુરક્ષિત રીતે બચાવી લેવામાં આવ્યા છે.

આજે ધામમાં ફસાયેલા લગભગ 1000 લોકોને હેલિકોપ્ટર દ્વારા બહાર કાઢવામાં આવશે. સવારથી ફૂટપાથ પર ફરી બચાવ કામગીરી શરૂ કરી દેવામાં આવી છે. ભીમ્બલી અને લીંચોલીથી મુસાફરોનું એર લિફ્ટિંગ પણ શરૂ કરવામાં આવ્યું છે. મેન્યુઅલ રેસ્ક્યુ પણ સતત ચાલુ છે. મોડી રાત સુધી પગપાળા સોન પ્રયાગ પહોંચેલા મુસાફરોને સલામત રીતે સોન પ્રયાગ બજારમાં લઈ જવામાં આવ્યા હતા.

એરફોર્સ કરી રહી છે મદદ

ફસાયેલા લોકોને લાવવા માટે એરફોર્સનો પણ સતત ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે. એર લિફ્ટને ઝડપી બનાવવા વાયુસેનાના ચિનૂક અને MI 17 હેલિકોપ્ટર પણ શુક્રવારે સવારે ગૌચર પહોંચી ગયા છે. MI 17એ એક રાઉન્ડ લીધો અને 10 લોકોને બચાવીને ગૌચર લઈ ગયા.

એક નિવેદન જારી કરીને વાયુસેનાએ કહ્યું, ‘ભારતીય વાયુસેનાએ કેદારનાથથી બચાવ અભિયાન શરૂ કર્યું છે. ભારતીય વાયુસેનાએ Mi17V5 અને ચિનૂક દ્વારા કેદારનાથમાં બચાવ કામગીરી શરૂ કરી છે. એક ચિનૂક અને એક એમઆઈ17 વી5 હેલિકોપ્ટર સાથે એનડીઆરએફની ટીમો બચાવ સ્થળ પર પહોંચી ગઈ હતી. ભારતીય વાયુસેનાના વધુ સાધનો આગળની કાર્યવાહી માટે સ્ટેન્ડબાય પર છે.

સીએમ અસરગ્રસ્તોને મળ્યા

ઉત્તરાખંડના સીએમ પુષ્કર સિંહ ધામીએ એક્સ પર પોસ્ટ કરતા કહ્યું કે, ‘બુધવારે રાત્રે કેદારઘાટીમાં ભારે વરસાદથી પ્રભાવિત વિસ્તારોનું ઓન-સાઇટ નિરીક્ષણ કર્યા પછી, તેઓ સ્થાનિક લોકો અને વિવિધ રાજ્યોના શ્રદ્ધાળુઓને મળ્યા અને તેમની સુખાકારી વિશે પૂછપરછ કરી. . આ દરમિયાન જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટ રુદ્રપ્રયાગને ક્ષતિગ્રસ્ત રસ્તાઓ અને ફૂટપાથને સુધારવાના કામને ઝડપી બનાવવા અને સંવેદનશીલ સ્થળોએથી લોકોને ઝડપથી સલામત સ્થળે ખસેડવા સૂચના આપવામાં આવી હતી.

તેમણે સચિવને એમ પણ કહ્યું હતું કે અતિવૃષ્ટિને કારણે રાહત અને બચાવ કામગીરી માટે જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટ દ્વારા કોઈપણ પ્રકારની સહાયની માંગ કરવામાં આવે તો તે તાત્કાલિક ઉપલબ્ધ કરાવવી જોઈએ.

બાગીપુલમાં ભારે તબાહી:એક જ પરિવારના સાત સભ્યો લાપતા

હિમાચલના બાગીપુલમાં અકલ્પ્ય વિનાશ થયો છે. પ્રાથમિક અહેવાલ મુજબ 15 મકાનો ધરાશાય થઈ જતા મોટી સંખ્યામાં લોકો દટાયા હોવાની ભીતિ છે. બીજી તરફ નદીના પૂરે આ ગામને ભરડો લેતા સ્થિતિ વધુ ગંભીર બની હતી. મોટી સંખ્યામાં લોકો તણાઈ ગયા હતા. તેમાં એક જ પરિવારના સાત સભ્યોનો સમાવેશ થાય છે. કુદરતે સર્જેલો વિનાશ એટલો ભયંકર હતો કે બાગીપૂલ ગામનું આખે આખું બસ સ્ટેન્ડ પૂરમાં તણાઈ ગયું હતું.

વાદળ ફાટવું શું છે ?

ક્લાઉડબર્સ્ટ અથવા ક્લાઉડબર્સ્ટ એટલે કે મર્યાદિત વિસ્તારમાં ખૂબ જ ટૂંકા ગાળામાં અચાનક ખૂબ ભારે વરસાદ. ભારતીય હવામાન વિભાગના જણાવ્યા અનુસાર, જો કોઈ વિસ્તારમાં 20-30 ચોરસ કિલોમીટરના વિસ્તારમાં એક કલાકમાં 100 મીમી વરસાદ પડે છે, તો તેને વાદળ ફાટવું કહેવામાં આવે છે. સામાન્ય ભાષામાં, એક જગ્યાએ અચાનક ભારે વરસાદને વાદળ ફાટવું કહેવામાં આવે છે.

વાદળ કેવી રીતે ફૂટે છે?

તાપમાનમાં વધારો થવાને કારણે એક જગ્યાએ મોટી માત્રામાં ભેજવાળા વાદળો ભેગા થાય છે અને પાણીના ટીપાં એક સાથે ભળી જાય છે, જેના કારણે ટીપાંનું વજન એટલું વધી જાય છે કે વાદળોની ઘનતા વધી જાય છે, જેના કારણે વરસાદ પડવા લાગે છે. અચાનક મર્યાદિત વિસ્તારમાં , તેને ક્લાઉડ બર્સ્ટ કહેવામાં આવે છે.

વાદળ ફાટવાની ઘટનાઓના સંદર્ભમાં દેશના બે રાજ્યો હિમાચલ પ્રદેશ અને ઉત્તરાખંડને સૌથી સંવેદનશીલ માનવામાં આવે છે. આ બંને પર્વતીય રાજ્યોમાં ચોમાસાના વરસાદ દરમિયાન વાદળ ફાટવું હવે સામાન્ય બની ગયું છે. નિષ્ણાંતોના મતે ક્લાઈમેટ ચેન્જના કારણે આગામી વર્ષોમાં ક્લાઉડ બર્સ્ટ આપત્તિઓમાં વધારો થવાની સંભાવના છે. એટલે કે, આ ટ્રેલર, કુદરત ચેતવણી આપી રહી છે, જો તમે હવે તમારી જાત પર નિયંત્રણ નહીં રાખો તો તમારે જાન-માલ બંને ગુમાવવા પડશે.