બેંગલુરુના અતુલ સુભાષની દુ:ખદ ઘટના બાદ એલીમોની – ‘છૂટાછેડા ભથ્થું’ નક્કી કરવાના આઠ મુદ્દા આપતી સુપ્રીમ કોર્ટ
ભારતની સર્વોચ્ચ અદાલતે છૂટાછેડાના કેસોમાં ભરણપોષણની રકમ નક્કી કરવામાં અદાલતોને માર્ગદર્શન આપવા માટે આઠ મહત્વપૂર્ણ પરિબળોની રૂપરેખા આપી છે. આ નિર્ણય બેંગલુરુ સ્થિત તકનીકી અતુલ સુભાષના દુ: ખદ મૃત્યુને પગલે આવ્યો છે, જેમણે તેની પત્ની અને સાસરિયાઓ દ્વારા કથિત રીતે અપાતા ત્રાસ અને મોટી રકમની માંગણીને કારણે આત્મહત્યા કરી. આ ન્યુઝ મીડિયા કરતા પણ સોશ્યલ મીડિયામાં વધુ વાઈરલ થયા છે.
ગાઈડલાઈન્સને પ્રેરણા આપનારો કેસ
જે કેસને કારણે આ દિશાનિર્દેશો બહાર આવ્યા હતા તે કેસના આંકડાઓ ચોંકાવનારા છે. અપેક્ષ કોર્ટે એવું નક્કી કર્યું કે પત્નીને વન-ટાઈમ સેટલમેન્ટ રૂપે પાંચ કરોડ મળે અને દીકરાને એક કરોડ મળે. કેસ કરનાર પત્નીના પરિવાર તરફથી તો એકને બદલે ત્રણ કરોડની માંગણી થઇ ગઈ.
આ દિશાનિર્દેશો શા માટે મહત્વપૂર્ણ છે?
પોતાનો નિર્ણય આપતી વખતે કોર્ટે પતિની આર્થિક સ્થિતિ અને પત્નીની બેરોજગારી જેવા પરિબળોને ધ્યાનમાં લીધા. કોર્ટ અનુસાર, તેનો હેતુ પતિને સજા કરવાનો નથી, પરંતુ પત્ની માટે યોગ્ય જીવનધોરણ સુનિશ્ચિત કરવાનો છે. વિડિયો કોન્ફરન્સ દ્વારા દંપતિ સાથે વાતચીત કર્યા પછી, ન્યાયાધીશોએ પરસ્પર સંમતિથી લગ્નને તોડી નાખ્યા.
સુપ્રિમ કોર્ટના અલીમોની માટેના 8 પરિબળો
સર્વોચ્ચ અદાલતે કાયમી ભરણપોષણનો નિર્ણય કરતી વખતે ધ્યાનમાં લેવાના આ આઠ પરિબળોને સૂચિબદ્ધ કર્યા છે:
- પતિ અને પત્ની બંનેની આર્થિક અને સામાજિક સ્થિતિ.
- પત્ની અને આશ્રિત બાળકોની મૂળભૂત જરૂરિયાતો.
- પતિ અને પત્ની બંનેની રોજગાર સ્થિતિ અને લાયકાત.
- સ્વતંત્ર આવક અથવા અરજદારની માલિકીની મિલકત (ઉદાહરણ તરીકે, પત્ની).
- પતિ સાથે રહેતી વખતે પત્નીનું જીવનધોરણ કેવું હતું?
- શું પારિવારિક જવાબદારીઓને કારણે પત્નીએ નોકરી છોડવી પડી?
- બેરોજગાર પત્ની દ્વારા ઉઠાવવામાં આવેલ મુકદ્દમાનો ખર્ચ.
- પતિની આર્થિક ક્ષમતા, તેની કમાણી, જવાબદારીઓ અને અન્ય જવાબદારીઓ સહિત તમામને ધ્યાનમાં લેવી
કોર્ટે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે આ સામાન્ય માર્ગદર્શિકા છે અને કઠોર નિયમો નથી, એટલે કે દરેક કેસ હજુ પણ તેના પોતાના ચોક્કસ સંજોગોના આધારે નક્કી કરવામાં આવશે.
આ માર્ગદર્શિકા 34 વર્ષીય ટેકી અતુલ સુભાષના મૃત્યુ પછી તરત જ જારી કરવામાં આવી હતી. અતુલ 9 ડિસેમ્બરે તેના બેંગલુરુના ઘરે મૃત હાલતમાં મળી આવ્યો હતો. તેના પરિવારનો આરોપ છે કે તેની પત્ની અને સાસરિયાઓ દ્વારા થતી હેરાનગતિ અને પૈસાની સતત માંગણીને કારણે તેણે પોતાનો જીવ લેવા મજબૂર કર્યો હતો.
અતુલે તેની અગ્નિપરીક્ષા જેવી થઇ ગયેલી જિંદગીનું વર્ણન કરતી 24 પાનાની નોંધ મૂકી છે અને 81 મિનિટનો વિડિયો બનાવ્યો છે. તેણે તેની વિખૂટા પડી ગયેલી પત્ની નિકિતા સિંઘાનિયા અને તેના પરિવાર પર પૈસા પડાવવા માટે તેની અને તેના પરિવાર વિરુદ્ધ અનેક કાયદાકીય કેસ દાખલ કરવાનો આરોપ લગાવ્યો હતો.
તેના ભાઈના કહેવા પ્રમાણે, અતુલ ચાલી રહેલી કોર્ટની લડાઈથી ભાવનાત્મક અને શારીરિક રીતે થાકી ગયો હતો. તેની પત્નીએ તેની સામે હત્યા, દહેજ ઉત્પીડન અને અકુદરતી સેક્સના આરોપો સહિત નવ કેસ દાખલ કર્યા હતા. કેટલાક કેસમાં તેના માતા-પિતા પણ સામેલ હતા.
અતુલના મૃત્યુથી સોશિયલ મીડિયા પર વ્યાપક આક્રોશ ફેલાયો છે, ઘણા લોકોએ છૂટાછેડા અને ભરણપોષણના કેસોમાં પુરૂષો અને સ્ત્રીઓ બંને માટે સમાન ન્યાય મેળવવા માટે અને જેન્ડર ન્યુટ્રલ મેટ્રીમોનીયલ કાયદાઓ બનાવવા માટેની માંગ કરી છે.