યાત્રીગણ કૃપીયા ધ્યાન દે !! આજથી રેલવે ટિકિટ રિઝર્વેશનનો નિયમ બદલાયો, કન્ફર્મ ટિકિટ મેળવવા માટે કરો આ કામ

ભારતીય રેલ્વેએ તાજેતરમાં ટ્રેન ટિકિટ બુક કરવાના નિયમોમાં ફેરફાર કર્યો છે. આ ફેરફાર 1લી નવેમ્બર એટલે કે શુક્રવારથી અમલમાં આવ્યો છે. આ અંતર્ગત હવે મુસાફરો 60 દિવસ પહેલા કોઈપણ ટ્રેનમાં રિઝર્વેશન કરાવી શકશે. અત્યાર સુધી, મુસાફરો તેમની ભાવિ મુસાફરી અનુસાર 120 દિવસ અગાઉથી ટિકિટ બુક કરાવી શકતા હતા.

ભારતીય રેલ્વેનો આ ફેરફાર 1 નવેમ્બર, 2024થી તમામ ટ્રેનો અને શ્રેણીઓની ટિકિટ રિઝર્વેશન પર લાગુ થશે. જો કે, આ ફેરફારની પહેલાથી બુક કરાયેલી ટ્રેન ટિકિટોને અસર થશે નહીં.

રેલવેએ શું તર્ક લગાવ્યો ??

રેલ્વે મંત્રાલય અનુસાર, નવા નિયમોની પહેલાથી બુક કરાયેલી ટિકિટ પર કોઈ અસર નહીં થાય. ટ્રેન ટિકિટ બુકિંગ IRCTC વેબસાઇટ, એપ અને રેલવે બુકિંગ કાઉન્ટર દ્વારા કરવામાં આવે છે. રેલ્વેનું કહેવું છે કે આ નિર્ણય ઉચ્ચ કેન્સલેશન અને સીટોના ​​બગાડને ધ્યાનમાં રાખીને લેવામાં આવ્યો છે. રેલવેએ કહ્યું કે, 120 દિવસનો એડવાન્સ રિઝર્વેશન સમયગાળો ઘણો લાંબો હતો.

આ સમયગાળા દરમિયાન બુક કરવામાં આવેલી લગભગ 21 ટકા ટિકિટો રદ કરવામાં આવી છે. જ્યારે 4 થી 5 ટકા લોકો બિલકુલ મુસાફરી કરતા નથી. એવા ઘણા કિસ્સા હતા જેમાં મુસાફરોએ તેમની ટિકિટ કેન્સલ કરાવી ન હતી, જેના કારણે છેતરપિંડી થવાની સંભાવના રહે છે અને જરૂરિયાતમંદો ટિકિટ માટે ભટકતા જોવા મળ્યા હતા. રેલ્વે અનુસાર, માત્ર 13 ટકા લોકો ચાર મહિના અગાઉથી જ ટ્રેનની ટિકિટ બુક કરાવતા હતા. જ્યારે મોટાભાગની ટિકિટો મુસાફરીના 45 દિવસમાં બુક થઈ ગઈ હતી.

નવા નિયમથી કોને ફાયદો અને કોને નુકસાન ?

દિવાળીના તહેવારમાં ટ્રેનોમાં ભીડ જોવા મળી રહી છે. ઘણા મુસાફરોએ ફરિયાદ કરી હતી કે તેમને રિઝર્વેશન મળતું નથી, જેના કારણે તેમને સામાન્ય વર્ગમાં લાંબો સમય મુસાફરી કરવી પડી હતી. હવે છઠ પૂજા નજીક છે. આવા સમયે શહેરોમાં નોકરી કરતા લોકો પોતાના ગામ અને ઘરે જાય છે. ભીડ વધુ છે. ટ્રેન અને એર ટિકિટ આસાનીથી મળતી નથી અને સામાન્ય લોકોને મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે. બ્લેક માર્કેટિંગ વધે છે.

આના કારણે રેલવેને પણ નુકસાન થાય છે અને ગેરકાયદે વસૂલાતની ફરિયાદો આવવા લાગે છે. રેલવેનું કહેવું છે કે તહેવારો દરમિયાન ટ્રેનોમાં મુસાફરોની વધુ ભીડને ધ્યાનમાં રાખીને નિયમોમાં સુધારો કરવામાં આવ્યો છે. આનાથી કાળાબજાર અને ભ્રષ્ટાચાર પર પણ મહદઅંશે અંકુશ આવશે.

રિઝર્વેશન સમય મર્યાદામાં ઘટાડો રેલ્વેને વિશેષ ટ્રેનો ચલાવવાના આયોજનમાં મહત્તમ સગવડતા પ્રદાન કરશે, કારણ કે ઓછા કેન્સલેશન અને મુસાફરોના ધસારાને જોઈને સાચી પરિસ્થિતિનો અંદાજ લગાવી શકાય છે. તેનાથી મુસાફરો અને રેલવે બંનેની સમસ્યાઓ અને પડકારો ઓછા થશે.

હવે ટિકિટ બુકિંગના નિયમો શું છે ?

ટ્રેનોમાં એડવાન્સ ટિકિટ બુકિંગની અવધિ સમયાંતરે બદલાતી રહે છે. અત્યાર સુધીના નિયમો અનુસાર ટ્રેનની ટિકિટ મુસાફરીના ચાર મહિના પહેલા એડવાન્સ બુક કરાવી શકાતી હતી. 25 માર્ચ 2015ના રોજ રેલવે મંત્રાલયે બુકિંગનો સમયગાળો 60 દિવસથી વધારીને 120 દિવસ કરી દીધો હતો. તે સમયે રેલ્વેએ દલીલ કરી હતી કે મુદત લંબાવવાથી દલાલો નિરાશ થશે અને તેઓએ ઉચ્ચ કેન્સલેશન ચાર્જ પણ ચૂકવવો પડશે.

હવે ફરી એકવાર ટ્રેન ટિકિટ બુકિંગનો સમયગાળો વધારીને 60 દિવસ કરવામાં આવ્યો છે. અગાઉ આરક્ષણનો સમયગાળો પણ 45 દિવસ અને 90 દિવસનો હતો. વિશ્લેષણ પછી, રેલવેએ નિર્ણય લીધો કે મુસાફરોની સુવિધા માટે, મહત્તમ 60 દિવસનો રિઝર્વેશન સમયગાળો શ્રેષ્ઠ હોઈ શકે છે.

જેની ટિકિટ આ નિયમ પહેલા જ બુક હશે તેમને શુ કરવાનું ??

જે મુસાફરોએ પહેલાથી જ ટિકિટ બુક કરાવી છે તેમને નવા નિયમથી કોઈ અસર થશે નહીં. રેલવેનું કહેવું છે કે નવો નિયમ 1 નવેમ્બર 2024થી અમલમાં આવશે. 120 દિવસના નિયમ હેઠળ, 31 ઓક્ટોબર સુધી કરાયેલી બુકિંગ અકબંધ રહેશે. એટલે કે 31 ઓક્ટોબર સુધી કરવામાં આવેલા રિઝર્વેશન પર તેની અસર નહીં થાય. જો કે, જો તમે 60 દિવસથી વધુ સમયની ટિકિટ બુક કરાવી હોય તો તેને રદ કરવાના નિયમોમાં કોઈ ફેરફાર નથી.

શું ટિકિટ કેન્સલ થઈ શકે ?

નવા નિયમ મુજબ ટિકિટ કેન્સલ કરાવવાનો સમયગાળો પણ 60 દિવસનો રહેશે. એટલે કે જો તમે તમારી ટિકિટ કેન્સલ કરવા માંગતા હોવ તો તમારે આ સમયગાળાની અંદર પ્રક્રિયા પૂરી કરવી પડશે.

નવા નિયમથી કઇ ટ્રેનની ટિકિટ બુકિંગ પર અસર નહીં થાય ?

જે ટ્રેનોનો એડવાન્સ રિઝર્વ પિરિયડ પહેલેથી જ ઓછો છે તેને નવા નિયમથી અસર થશે નહીં. આવી ટ્રેનોમાં ગોમતી એક્સપ્રેસ અને તાજ એક્સપ્રેસ જેવી ટ્રેનોનો સમાવેશ થાય છે. હાલમાં, આ ટ્રેનોમાં એડવાન્સ રિઝર્વેશન માટે ટૂંકી સમય મર્યાદા પહેલેથી જ લાગુ છે. વિદેશી પ્રવાસીઓ માટે 365 દિવસની મર્યાદાના કિસ્સામાં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવશે નહીં. પહેલાની જેમ વિદેશી પ્રવાસીઓ 365 દિવસની સમય મર્યાદામાં રિઝર્વેશન કરાવી શકશે.