મીડિયા મોગુલ કોર્ટ પહોંચ્યા !! માંધાતા રૂપર્ટ મોર્ડકના વિશાળ સામ્રાજ્યનો વારસો

ઓસ્ટ્રેલિયામાં જન્મેલા રુપર્ટ મર્ડોક એહસ્તી છે જેમણે વિશ્વના સૌથી મોટા મીડિયા સામ્રાજ્યોમાંથી એક બનાવ્યું છે. તે ફોક્સ ન્યૂઝ, ધ વોલ સ્ટ્રીટ જર્નલ અને ધ સન જેવી પ્રભાવશાળી કંપનીઓની માલિકી ધરાવે છે. રુપર્ટ મર્ડોક એ વ્યક્તિ છે જેણે વૈશ્વિક સમાચારના પ્રવાહો અને મનોરંજન વિશ્વને નવો આકાર આપ્યોછે.અત્યારે તેઓ ત્રાણું વર્ષના છે.

રુપર્ટ મર્ડોકના 14.9 બિલિયન ડોલરનામીડિયા સામ્રાજ્યને કોણ સંભાળશેતે પ્રશ્ન તાજેતરના મીડિયાના ઇતિહાસમાં સૌથી અગત્યનો મુદ્દો બની રહ્યો છે કારણ કે આ મામલો કોર્ટ સુધી પહોંચ્યો છે.93 વર્ષીય મર્ડોકના વિશાળ સામ્રાજ્યમાંફોક્સ ન્યૂઝ અને ધ વોલ સ્ટ્રીટ જર્નલ જેવા શક્તિશાળી આઉટલેટ્સનો સમાવેશ થાય છે. અધધ સંપતિ હંમેશા કૌટુંબિક ઝઘડાને વેગ આપે. અહી પણ મર્ડોકના બાળકોકોર્ટમાં એકબીજાની સામે એકબીજાની વિરુદ્ધમાં ઉભા રહી ગયા છે. વિવાદના કેન્દ્રમાં મર્ડોકની તેમના મોટા પુત્ર લાચલાનને વધુ નિયંત્રણ આપવા માટે થઈનેકુટુંબના ટ્રસ્ટને બદલવાની ઇચ્છા છે.

દાવ પર શું લાગ્યું છે?

મર્ડોકનું મીડિયા સામ્રાજ્ય વિશ્વનું સૌથી મોટું અને સૌથી પ્રભાવશાળી છે. તેમોટા અખબારો, ટેલિવિઝન નેટવર્ક અને ડિજિટલ પ્લેટફોર્મ સુધી વિસ્તરે છે.જે અડધીલોકોના અભિપ્રાયને આકાર આપવામાં મોટો ફાળો આપે છે. તેમની બે મુખ્ય કંપનીઓ, ન્યૂઝ કોર્પ અને ફોક્સ કોર્પ, વિશ્વની સૌથી વધુ માન્યતા પ્રાપ્ત મીડિયા બ્રાન્ડ્સ ગણાય છે.

ન્યૂઝ કોર્પ ધ વોલ સ્ટ્રીટ જર્નલ, ધ ન્યૂ યોર્ક પોસ્ટ, ધ ટાઈમ્સ, ધ સન અને ઓસ્ટ્રેલિયાના મુખ્ય અખબારો જેમ કે ધ હેરાલ્ડ સનનું સંચાલન કરે છે. તે પ્રકાશન વિશાળ હાર્પરકોલિન્સ અને કેટલાક ઓસ્ટ્રેલિયન ટીવી નેટવર્કની પણ માલિકી ધરાવે છે.ફોક્સ કોર્પો.માં રૂઢિચુસ્ત પાવરહાઉસ ફોક્સ ન્યૂઝ, ફોક્સ સ્પોર્ટ્સ અને સ્ટ્રીમિંગ સર્વિસ ટુબીનો સમાવેશ થાય છે.

મર્ડોકે હંમેશા આ સંસ્થાઓ પર નોંધપાત્ર સંપાદકીય નિયંત્રણની શૈલી રાખી છે અનેઘણી વખત રૂઢિચુસ્ત રાજકીય ન્યુઝ સ્ટોરીને પ્રોત્સાહન આપ્યું છે.ખાસ કરીને યુએસમાં ફોક્સ ન્યૂઝમાં તે શૈલી દેખાઈ આવે. તેમની વધતી ઉંમર સાથે, ઉત્તરાધિકારનો મુદ્દો તીવ્ર બન્યો છે, કારણ કે આ મીડિયા સામ્રાજ્યનું ભાવિ સમગ્ર વિશ્વમાં રાજકારણ અને કરોડો લોકોના અભિપ્રાયને પ્રભાવિત કરશે.

કૌટુંબિક ઝઘડો

આખી કંપની ઉપરના નિયંત્રણ માટેની લડાઈએ મર્ડોક પરિવારમાં તણાવ વધાર્યો છે. મુખ્ય મુદ્દો 1999 માં સ્થપાયેલ મર્ડોક ફેમિલી ટ્રસ્ટનોછે, જે મૂળરૂપે રુપર્ટના ચાર સૌથી મોટા બાળકો: પ્રુડેન્સ, એલિઝાબેથ, લચલાન અને જેમ્સને સમાન મતદાન અધિકારો આપવા માટે રચાયેલું હતું. જો કે, રુપર્ટ હવે આ વ્યવસ્થા બદલવા માંગે છે, અને લચલાનને સામ્રાજ્ય પર સંપૂર્ણ નિયંત્રણ લેવાની તરફેણ તેઓ કરી રહ્યા છે.

સૌથી મોટા પુત્ર લચલાન મર્ડોકને તેમના પિતાની રૂઢિચુસ્ત રાજકીય વિચારધારા સાથે અનુગામી તરીકે જોવામાં આવે છે. તેઓ હાલમાં ફોક્સ કોર્પ.ના સીઇઓ અને ન્યૂઝ કોર્પ.ના ચેરમેન પદ પ છે અને રૂઢિચુસ્ત અભિગમનો બચાવ કરે છે જેણે ફોક્સ ન્યૂઝને જમણેરી મીડિયામાં મજબૂત બનાવ્યું છે.

બીજી તરફ જેમ્સ મર્ડોકે પરિવારના જમણેરી વલણથી પોતાને દૂર રાખ્યા છે. તેણે 2020 માં ન્યૂઝ કોર્પના બોર્ડમાંથી રાજીનામું આપ્યું હતું અને ફોક્સ ન્યૂઝની ટીકા કરી હતી, ખાસ કરીને 2020 યુએસ પ્રમુખપદની ચૂંટણી દરમિયાન. પછી ખોટી માહિતી ફેલાવવા માટે. જેમ્સ અને તેની પત્ની કેથરિન પણ ક્લાઈમેટ ચેન્જ અંગેની તેમની ચિંતાઓ વિશે અવાજ ઉઠાવી રહ્યા છે અને 6 જાન્યુઆરીના કેપિટોલ બળવા જેવી ઘટનાઓને વેગ આપવા માટે મીડિયાની ભૂમિકાની નિંદા કરી છે.

એલિઝાબેથ મર્ડોકે પણ ફોક્સ ન્યૂઝના જમણેરી રાજકારણ પ્રત્યે અસ્વસ્થતા વ્યક્ત કરી છે. જોકે તે લોકોની નજરથી દૂર રહે છે, તેમ છતાં તે સામ્રાજ્યની દિશા વિશે તેના ભાઈ જેમ્સની પડખે છે. સૌથી મોટા પ્રુડેન્સ મર્ડોક મોટાભાગે તટસ્થ રહ્યા છે પરંતુ પરિવારના આંતરિક સત્તા સંઘર્ષો વિશે અસ્વસ્થ છે.

મર્ડોક પરિવારમાં આ રાજકીય અને વૈચારિક મતભેદો કોર્ટની લડાઈના કેન્દ્રમાં છે. જ્યારે લચલાનને તેના પિતા તેની રૂઢિચુસ્ત વફાદારી માટે પસંદ કરે છે, ત્યારે તેના ભાઈ-બહેનો પાછળ ધકેલાઈ રહ્યા છે, જો લાચલાનનું સંપૂર્ણ નિયંત્રણ હોય તો મીડિયા સામ્રાજ્ય કઈ દિશામાં લઈ જશે તે ડર બીજા ભાઈ બહેનોમાં વ્યાપી ગયો છે.

કોર્ટ કેસ

રેનો, નેવાડામાં એક ખાનગી મુકદ્દમામાં બંધ દરવાજા પાછળ કોર્ટની લડાઈ ચાલી રહી છે. એસોસિએટેડ પ્રેસ અને સીએનએન સહિતની મીડિયા સંસ્થાઓએ દલીલ કરી છે કે વૈશ્વિક મીડિયા પર તેની અસરને જોતા આ કેસને જાહેર કરવો જોઈએ. જો કે, ન્યાયાધીશે ચુકાદો આપ્યો હતો કે કુટુંબ ટ્રસ્ટ ખાનગી વ્યવસ્થા હોવાથી, આ આખી કાર્યવાહી ગોપનીય રહેશે.

મુખ્ય મુદ્દો એ છે કે શું રુપર્ટ મર્ડોક કાયદેસર રીતે ટ્રસ્ટમાં ફેરફાર કરી શકે છે કે નહિ?1999માં તેમની બીજી પત્ની એન્નાથી છૂટાછેડા દરમિયાન સ્થપાયેલ ટ્રસ્ટનો ઈરાદો ઉલટાવી ન શકાય એવો હતો. જો કે, મર્ડોક હવે આમાં સુધારો કરવા માટે વિચારી રહ્યા છે, જે લચલાનને વધુ નિયંત્રણ આપે છે, જેનો અન્ય બાળકો વિરોધ કરી રહ્યા છે. નેવાડાના કાયદા હેઠળ, જો મર્ડોક સાબિત કરી શકે કે તે તમામ વારસદારોને સમાન લાભ આપશે તો જ તે ટ્રસ્ટમાં ફેરફાર કરી શકે.  મર્ડોક દલીલ કરે છે કે લાચલાનનું નેતૃત્વ સ્થિરતા સુનિશ્ચિત કરશે અને ભાવિ કૌટુંબિક વિવાદો અથવા સંપત્તિના વેચાણને પણ અટકાવશે.

જો રુપર્ટ મર્ડોક સફળ થાયતો લચલાન સામ્રાજ્ય પર નિયંત્રણ જાળવી રાખશે, ફોક્સ ન્યૂઝ જેવા આઉટલેટ્સને તેમનું રૂઢિચુસ્ત વલણ ચાલુ રાખવાની મંજૂરી આપશે. લચલાનને તેના પિતા કરતાં પણ વધુ જમણેરી તરીકે જોવામાં આવે છે, અને તેનું નેતૃત્વ ફોક્સ ન્યૂઝને રૂઢિચુસ્ત દિશામાં આગળ ધકેલશે, સંભવિત રીતે તેનો પ્રભાવ વધારી શકે છે.

જો કે, જો અન્ય બાળકો-જેમ્સ, એલિઝાબેથ અને પ્રુડેન્સ-જીતશે, તો તેઓ મીડિયા સામ્રાજ્યને વધુ ઉદાર દિશામાં લઈ જશે. ફોક્સ ન્યૂઝના વેચાણ અથવા ખરીદીની શક્યતા પણ છે, કારણ કે જેમ્સે અહેવાલ મુજબ પરિવારને તેની વિવાદાસ્પદ છબીથી દૂર કરવામાં રસ દર્શાવ્યો છે.ખરીદી અંગેની ચર્ચાઓ પહેલા પણ સપાટી પર આવી છે પરંતુ નાણાકીય ગૂંચવણોને કારણે અટકી ગઈ છે. કોર્ટ કેસનું પરિણામ નક્કી કરશે કે શું મર્ડોકના બાળકો તેમના પિતાની યોજનાઓને પડકારી શકે છે કે પછી લચલાન નિર્વિવાદ વારસદાર તરીકે ઉભરી આવશે.

મર્ડોક પરિવાર: એક જટિલ વારસો

રુપર્ટ મર્ડોકનું અંગત જીવન તેમના બિઝનેસ સામ્રાજ્ય જેટલું જટિલ છે. તેમણે પાંચ વખત લગ્ન કર્યા છે અને તેમને છ બાળકો છે, જેમાં પેટ્રિશિયા બુકર સાથેના તેમના પ્રથમ લગ્નથી સૌથી મોટો પ્રુડેન્સ છે. એન્ના માન સાથેના તેમના બીજા લગ્નને કારણે એલિઝાબેથ, લચલાન અને જેમ્સનો જન્મ થયો. તેમની પુત્રીઓ ગ્રેસ અને ક્લો, વેન્ડી ડેંગ સાથેના તેમના ત્રીજા લગ્નથી જન્મી.

હાઇ-પ્રોફાઇલ લગ્નો અને છૂટાછેડાથી ભરપૂર મર્ડોકનું અંગત જીવન લાંબા સમયથી મીડિયાને આકર્ષિત કરે છે. તેના સામ્રાજ્યના નિયંત્રણ માટે ચાલી રહેલી કોર્ટની લડાઈની સરખામણી હિટ ટીવી શ્રેણી સક્સેશન સાથે કરવામાં આવી છે, જે ઘણા લોકો માને છે કે તે મર્ડોક પરિવારની ગતિશીલતાથી પ્રેરિત હતી, જોકે વેબ સીરીઝના નિર્માતાઓએ આ આરોપને નકારી કાઢ્યો હતો.

સામ્રાજ્યનું ભવિષ્ય

રુપર્ટ મર્ડોકની તબિયત લથડતી હોવાથી તેમના મીડિયા સામ્રાજ્યનું ભાવિ અનિશ્ચિત રહે છે. કોર્ટનો નિર્ણય માત્ર એક વિશાળ મીડિયા સમૂહને કોણ નિયંત્રિત કરે છે તે નક્કી કરશે નહીં, પરંતુ વૈશ્વિક મીડિયાની વૈચારિક દિશા પણ નક્કી કરશે. શું લચલાનના રૂઢિચુસ્ત મંતવ્યો પ્રવર્તશે, અથવા તેના ભાઈ-બહેનો વધુ ઉદાર ભાવિ માટે પ્રયત્ન કરશે? રૂપર્ટ મર્ડોક એક ઈતિહાસ બનાવીને બેઠા છે. હવે એનું ભવિષ્ય આપણે જોવાનું રહ્યું.