રાજીવ ગાંધીની પુણ્યતિથી : મહિલા, માનવ બોમ્બ અને મોત ..જાણો એ દિવસે શું થયું હતું…

પૂર્વ વડાપ્રધાન રાજીવ ગાંધીની આજે 33મી પુણ્યતિથિ છે. આ પ્રસંગે દિલ્હીમાં કોંગ્રેસના વરિષ્ઠ નેતાઓએ રાજીવ ગાંધીના સ્મારક સ્થળ ‘વીર ભૂમિ’ની મુલાકાત લીધી હતી અને શ્રદ્ધાંજલિ આપી હતી. આજે સવારે કોંગ્રેસના રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ મલ્લિકાર્જુન ખડગે, સોનિયા ગાંધી સહિત ઘણા નેતાઓએ રાજીવ ગાંધીના સ્મારક સ્થળની મુલાકાત લીધી હતી અને શ્રદ્ધાંજલિ આપી હતી. તેમજ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ રાજીવ ગાંધીને તેમની પુણ્યતિથિ પર શ્રદ્ધાંજલિ આપી હતી. આજના જ દિવસે રાજીવગાંધીની હત્યા કરવામાં આવી હતી. ત્યારે ચાલો જાણીએ વિગતવાર કે શું બની હતી ઘટના :

તમિલનાડુના શ્રીપેરમ્બદૂરમાં 21 મે 1991એ એક ચૂંટણી રેલી દરમિયાન એક આત્મઘાતી હુમલામાં રાજીવ ગાંધીની હત્યા થઈ હતી. તપાસમાં જાણ થઈ હતી કે તેમની હત્યા એક મહિલાએ કરી, જે માનવ બોમ્બ બનાવીને ત્યાં આવી હતી. તે રાજીવ ગાંધીની પાસે પોતાની કમરમાં બોમ્બ બાંધીને ગઈ હતી. તે તેમના ચરણ સ્પર્શ કરવા ઝૂકી અને પોતાની કમરમાં લાગેલા બોમ્બનું ટ્રિગર દબાવી દીધું. તે બાદ થયેલા વિસ્ફોટમાં રાજીવ ગાંધી સહિત 18 લોકોના મોત થયા હતા.

બોમ્બ વિસ્ફોટના થોડા જ કલાકોમાં તમિલનાડુ ફોરેન્સિક સાયન્સ વિભાગના ડાયરેક્ટર પી.ચંદ્રશેખર ઘટનાસ્થળે પહોંચી ગયા હતા. તેણે બે દિવસ સુધી ચુપચાપ તેની તપાસ ચાલુ રાખી. ત્યારપછી બે દિવસ પછી તેણે પોતાનો પ્રાથમિક રિપોર્ટ રજૂ કર્યો, જેમાં તેણે જણાવ્યું કે બોમ્બ એક મહિલાએ બેલ્ટની જેમ પહેર્યો હતો. તેણે લીલા રંગનો સલવાર-કુર્તો પહેર્યો હતો. જ્યારે બોમ્બ વિસ્ફોટ થયો ત્યારે તે રાજીવ ગાંધીના ચરણ સ્પર્શ કરવા નમી ત્યારે જ આ કરનામાને અંજામ આપ્યો હતો. બોમ્બનું ટ્રિગર દબાવી દેતા થયેલા વિસ્ફોટમાં રાજીવ ગાંધીએ જીવ ગુમાવ્યો હતો.

રાજીવ ગાંધીની હત્યા બાદ તપાસ શરુ કરવામાં આવી હતી જેમાં તારણો નીકળ્યા હતા જે નીચે મુજબ છે.
ફોરેન્સિક વિભાગની ટીમ તપાસ માટે પહોંચી ત્યાં સુધીમાં બોમ્બ બ્લાસ્ટને લઈને ચાર થીયરીઓ બહાર આવી રહી હતી.

1. બોમ્બ રેડ કાર્પેટ નીચે મૂકવામાં આવ્યો હતો ?

2. બોમ્બ ફૂલોથી ભરેલી ફૂલદાનીમાં હતો ?

3. બોમ્બ હવામાં ફેંકવામાં આવ્યો હતો ?

4. બોમ્બ રાજીવ ગાંધીએ પહેરેલા માળામાં હતો ?

હત્યા નિઃશંકપણે બોમ્બ બ્લાસ્ટથી થઈ છે પરંતુ તેના માટે માનવ બોમ્બનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. ચંદ્રશેખરે તરત જ બંને સિદ્ધાંતોને ફગાવી દીધા.

ચંદ્રશેખરે રાજીવ ગાંધી સહીત 16 લોકોના મૃતદેહની તપાસ કરી

ચંદ્રશેખરે બોમ્બ વિસ્ફોટમાં માર્યા ગયેલા 16 લોકોના શબની તપાસ કરી હતી. એક મૃતદેહ રાજીવ ગાંધીનો હતો. ત્યાં એક લાશ પણ હતી જેમાં માત્ર અવશેષો જ બચ્યા હતા. તેની ત્વચા નાજુક હતી અને ત્વચા પરના બધા વાળ ખરી ગયા હતા, આ દર્શાવે છે કે બોમ્બની સૌથી વધુ અસર એક મહિલા અને તેની સામે ઉભેલા રાજીવ ગાંધી પર પડી હતી. મહિલાના શરીરમાં માત્ર માથું, ડાબો હાથ અને કમરની નીચેનો કેટલોક ભાગ બચ્યો હતો. આખો જમણો હાથ અને પેટનો ભાગ ગાયબ હતો. આનાથી સ્પષ્ટ થઈ ગયું હતું કે હત્યા માનવ બોમ્બથી થઈ હતી અને તે એક મહિલા દ્વારા કરવામાં આવી હતી.

હત્યા પહેલા લીધેલા ફોટોગ્રાફ્સ પરથી એ પણ ખુલાસો થયો કે માનવ બોમ્બ બીજું કોઈ નહીં પણ રાજીવ ગાંધીના પગને સ્પર્શવા માટે નમેલી મહિલા હતી. તપાસ દરમિયાન, ડેનિમથી બનેલું એક વેસ્ટ મળી આવ્યું હતું જેમાં વેલ્ક્રો જોડાયેલ હતું. આનો અર્થ એ થયો કે બેલ્ટ દ્વારા બોમ્બ તેમાં મૂકવામાં આવ્યો હશે. થોડા મહિના પહેલા, કેટલાક કેસના સંબંધમાં, ચંદ્રશેખરે ઇંગ્લેન્ડમાં વેલ્ક્રો સાથે ફીટ કરેલી સમાન વેસ્ટ જોયો હતો. વેલ્ક્રોનો અર્થ થાય છે એક પટ્ટો જે રુવાંટીવાળો ટેપ જેવો હોય છે, જેનો ઉપયોગ પેટ અથવા વેસ્ટ પર કંઈક ચોંટી જવા માટે થાય છે અને તેને બેલ્ટ સાથે પણ બાંધવામાં આવે છે.

ફોટોગ્રાફ્સ અને તપાસમાં હવે નિશ્ચિતપણે સાબિત થયું છે કે આ મહિલાએ જ હત્યા કરી હતી અને તે માનવ બોમ્બ હતો. તમામ મૃતદેહોના પગ વર્તુળના કેન્દ્ર તરફ નિર્દેશ કરી રહ્યા હતા. આ વિસ્ફોટ જમીનથી સાડા ત્રણ ફૂટ ઉપર થયો હોવાનું પણ સ્પષ્ટ થયું હતું. બોમ્બ પેટમાં ન હતો પરંતુ પીઠ પર લગાડવામાં જ્યારે મહિલાના કપડાં જોયા તો જાણવા મળ્યું કે તેની સલવાર એકદમ સારી હતી. જ્યારે શર્ટ, દુપટ્ટો અને બ્રા ફાટેલા હતા. બ્રા ડેનિમ વેસ્ટ સાથે ચોંટેલી હતી. આનો અર્થ એ થયો કે બોમ્બ સાથેની ડેનિમ વેસ્ટ બ્રા અને શર્ટની વચ્ચે પહેરવામાં આવી હતી.

ધારો કે કોઈ તમારા ચરણ સ્પર્શ કરવા આવે તો તમે શું કરશો? તેને ઉપાડશે અને તેના માટે થોડું વાળશે. રાજીવ ગાંધીએ પણ એવું જ કર્યું. માનવ બોમ્બ અને પગને સ્પર્શ કરવા માટે નીચે ઝૂક્યો કે તરત જ રાજીવ ગાંધી સહેજ નમીને તેને ઉપાડવાનો પ્રયાસ કર્યો, તે જ સમયે તેણે ટ્રિગર દબાવ્યું. જેના કારણે રાજીવ ગાંધીનો ચહેરો સંપૂર્ણપણે બગડી ગયો હતો. ચહેરાના હાડકાં દૂર સુધી ફેલાયેલા છે.

તપાસ કયા તારણ પર પહોંચી ?

– માનવ બોમ્બ દ્વારા માર્યા ગયા

આ માનવ બોમ્બ એ જ મહિલા હતી જે તેના પગને સ્પર્શ કરવા માટે નીચે નમતી હતી.

આ ગુનાનો સંપૂર્ણ રિપોર્ટ અને દસ્તાવેજો તૈયાર કરવામાં ચંદ્રશેખરને 06 મહિના લાગ્યા હતા. આમાં ઘણી તસવીરો લેવામાં આવી હતી જે બ્લાસ્ટ પહેલા અને પછી લેવામાં આવી હતી. આ મહિલાનું નામ ધનુ હતું, જે એલટીટીઈની સભ્ય હતી.

રાજીવના હત્યારા હવે ક્યાં છે ?

હવે વાત કરીએ રાજીવ ગાંધીના હત્યારાઓની. આ હત્યા કેસમાં ટ્રાયલ કોર્ટે 26 ગુનેગારોને ફાંસીની સજા ફટકારી હતી. જોકે મે 1999માં સુપ્રીમ કોર્ટે 19 લોકોને નિર્દોષ જાહેર કર્યા હતા. બાકીના સાત આરોપીઓમાંથી, ચાર (નલિની, મુરુગન ઉર્ફે શ્રીહરન, સંથાન અને પેરારીવલન)ને મૃત્યુદંડની સજા અને બાકીના (રવિચંદ્રન, રોબર્ટ પાયસ અને જયકુમાર)ને આજીવન કેદની સજા થઈ હતી.

ચારેયની દયાની અરજી પર તમિલનાડુના રાજ્યપાલે નલિનીની ફાંસીની સજાને આજીવન કેદમાં ફેરવી દીધી. બાકીના આરોપીઓની દયા અરજી 2011માં રાષ્ટ્રપતિએ ફગાવી દીધી હતી. આ વર્ષે એપ્રિલમાં તેમની સજા પૂરી થઈ અને તેમને મુક્ત કરવામાં આવ્યા. હવે રાજીવ ગાંધીની હત્યા માટે કોઈ જેલમાં નથી. છેલ્લા ત્રણ દોષિતો, મુરુગન ઉર્ફે શ્રીહરન, જયકુમાર અને રોબર્ટ પાયસને ત્રણ દાયકાની જેલની સજા ભોગવીને લગભગ બે વર્ષ પહેલાં સુપ્રીમ કોર્ટે મુક્ત કર્યા હતા. આ તમામને શ્રીલંકા મોકલવામાં આવ્યા હતા. આવ્યો હતો, કારણ કે મહિલાનો ચહેરો તો બચી ગયો હતો પરંતુ તેના માથાનો પાછળનો ભાગ ઉડી ગયો હતો. જ્યારે મહિલાના કપડાં જોયા તો જાણવા મળ્યું કે તેની સલવાર એકદમ સારી હતી. જ્યારે શર્ટ, દુપટ્ટો અને બ્રા ફાટેલા હતા. બ્રા ડેનિમ વેસ્ટ સાથે ચોંટેલી હતી. આનો અર્થ એ થયો કે બોમ્બ સાથેની ડેનિમ વેસ્ટ બ્રા અને શર્ટની વચ્ચે પહેરવામાં આવી હતી.

આ માનવ બોમ્બ એ જ મહિલા હતી જે તેના પગને સ્પર્શ કરવા માટે નીચે નમતી હતી.

રાજીવના હત્યારા હવે ક્યાં છે ?