ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ કાયદાઓ બદલશે ?? શું અમેરીકાનો જન્મસિદ્ધ નાગરિકત્વનો અધિકાર જોખમમાં ? વાંચો વિશેષ અહેવાલ
ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે વચન આપ્યું હતું કે જો તેઓ વ્હાઇટ હાઉસમાં સત્તા સંભાળશે તો જન્મસિદ્ધ નાગરિકતા ખતમ કરી દેશે. આ નીતિ, યુએસ બંધારણના 14મા સુધારાનો ભાગ છે, અમેરીકાની ધરતી પર જન્મેલા કોઈપણને તેમના માતાપિતાના ઈમિગ્રેશન સ્ટેટસને ધ્યાનમાં લીધા વિના નાગરિકતા આપે છે. જો કે, કાયદાકીય નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે ટ્રમ્પની યોજનાને મોટા બંધારણીય પડકારોનો સામનો કરવો પડશે.
જન્મસિદ્ધ નાગરિકતા શું છે ?
જન્મસિદ્ધ નાગરિકતા, જેને ‘જુસ સોલી’ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તેનો અર્થ એ છે કે યુ.એસ.માં જન્મેલ કોઈપણ વ્યક્તિ આપમેળે યુએસ નાગરિક બની જાય છે. આ સિદ્ધાંત 14મા સુધારા દ્વારા સુરક્ષિત છે, જે 1868માં રજૂ કરવામાં આવ્યો હતો.
સુધારો જણાવે છે: “યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સમાં જન્મેલા અથવા નેચરલાઈઝ્ડ તમામ વ્યક્તિઓ, અને તેના અધિકારક્ષેત્રને આધિન, યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સ અને તેઓ જ્યાં રહે છે તે રાજ્યના નાગરિકો છે.” આ ફેરફાર સર્વોચ્ચ અદાલતના જાતિવાદી નિર્ણય (ડ્રેડ સ્કોટ વિ. સેન્ડફોર્ડ) કે જેણે આફ્રિકન અમેરિકનોને નાગરિકત્વ આપવાનો ઇનકાર કર્યો હતો તેને ઉથલાવી દેવા માટે ગૃહ યુદ્ધ પછી બનાવવામાં આવ્યો હતો. ધ્યેય એ સુનિશ્ચિત કરવાનો હતો કે યુ.એસ.માં જન્મેલા કોઈપણ, જેમાં વસાહતીઓના બાળકોનો સમાવેશ થાય છે, તેને નાગરિક તરીકે ઓળખવામાં આવે. 1898 માં યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ વિ. વોંગ કિમ આર્ક. કોર્ટે ચુકાદો આપ્યો કે યુ.એસ.માં બિન-નાગરિક ચીની ઇમિગ્રન્ટ્સથી જન્મેલા બાળકો 14મા સુધારા હેઠળ નાગરિક છે.
ટ્રમ્પ તેને કેમ બદલવા માંગે છે?
ટ્રમ્પ માને છે કે જન્મસિદ્ધ નાગરિકતા ગેરકાયદેસર ઇમિગ્રેશનને પ્રોત્સાહન આપે છે. તે બિનદસ્તાવેજીકૃત ઇમિગ્રન્ટ્સ માટે તેને “ચુંબક” કહે છે. તાજેતરના એક ઇન્ટરવ્યુમાં, તેમણે બિનદસ્તાવેજીકૃત એટલે કે ઈલ્લીગલ ઈમિગ્રન્ટ પરિવારોને એકસાથે દેશનિકાલ કરવાની તેમની યોજના સમજાવતા કહ્યું, “તમે તે બધાને એકસાથે રાખો, પરંતુ તે બધાનો દેશનિકાલ કરો”
જો કે, નિષ્ણાતોની દલીલ છે કે ટ્રમ્પ એક્ઝિક્યુટિવ ઓર્ડર દ્વારા કાયદેસર રીતે જન્મસિદ્ધ નાગરિકતાના અધીઅક્રને સમાપ્ત કરી શકે નથી. કાનૂની વિદ્વાન માઈકલ લેરોયે જણાવ્યું હતું કે, “કોઈપણ રાષ્ટ્રપતિને બંધારણીય સુધારાને હટાવવા અથવા બદલવાની સત્તા નથી.”
ટ્રમ્પના સહાયકો સૂચવે છે કે તેઓ ગેરકાયદેસર ઇમિગ્રન્ટ્સના બાળકોને ફેડરલ દસ્તાવેજો જેમ કે સામાજિક સુરક્ષા કાર્ડ અથવા પાસપોર્ટ નામંજૂર કરવાનો પ્રયાસ કરી શકે છે. આવી કાર્યવાહીથી મોટી કાનૂની લડાઈ થવાની સંભાવના છે.
શું આ ચર્ચા પહેલા પણ થઈ છે?
જન્મસિદ્ધ નાગરિકતા બદલવાનો વિચાર નવો નથી. વર્ષોથી આ ચર્ચાઓ 14મા સુધારામાં “તેના અધિકારક્ષેત્રને આધિન” શબ્દસમૂહ પર કેન્દ્રિત છે. 1884 માં, સર્વોચ્ચ અદાલતે ચુકાદો આપ્યો કે આરક્ષણ પર જન્મેલા મૂળ અમેરિકનો યુએસ નાગરિકો નથી કારણ કે તેઓ આદિવાસી, સંઘીય, અધિકારક્ષેત્ર હેઠળ નથી તાજેતરમાં, અમેરિકન સમોઆના લોકો જે “બિન-નાગરિક નાગરિકો” તરીકે વર્ગીકૃત, છે તેમણે 14મા સુધારા દ્વારા નાગરિકતા મેળવવાનો પ્રયાસ કર્યો છે, પરંતુ અદાલતો દ્વારા તેમને નકારી કાઢવામાં આવ્યા છે.
અમેરિકન વર્કફોર્સ પર શું અસર થશે?
ટ્રમ્પની વ્યાપક ઇમિગ્રેશન નીતિઓમાં સામૂહિક દેશનિકાલ અને ઇમિગ્રેશન પર કડક મર્યાદાનો સમાવેશ થાય છે. યુ.એસ.માં જન્મેલા બાળકો સહિત બિનદસ્તાવેજીકૃત પરિવારોને દેશનિકાલ કરવાથી કૃષિ, ઉત્પાદન અને હેલ્થકેર જેવા ઉદ્યોગોને નુકસાન થઈ શકે છે, જેઓ ઇમિગ્રન્ટ કામદારો પર ખૂબ નિર્ભર છે.
નાગરિકોને ડિનેચરલાઈઝ કરવાની એટલે કે નાગરિકતા રદ કરવાની પણ વાત છે. હાલમાં માત્ર રાજદ્રોહ, છેતરપિંડી અથવા અન્ય દેશ પ્રત્યેની બેવફાઈના કિસ્સામાં જ તે થાય છે. આ પ્રથાને વિસ્તારવાથી મજબૂત કાનૂની અને જાહેર પ્રતિકારનો સામનો કરવો પડશે.
શું 14મો સુધારો બદલી શકાય?
14મા સુધારાને બદલવા માટે નવા બંધારણીય સુધારાની જરૂર પડશે. આ એક અત્યંત મુશ્કેલ પ્રક્રિયા છે, જેને કોંગ્રેસની મંજૂરી અને 38 રાજ્યો દ્વારા બહાલીની જરૂર પડે છે. અદાલતોએ જન્મજાત નાગરિકત્વને સતત સમર્થન આપ્યું છે, તેથી કોઈપણ મોટા ફેરફારો માટે કાનૂની લડાઈ અને સંભવતઃ સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણયની જરૂર પડશે. જ્યારે ટ્રમ્પની યોજનાઓને સેનેટર્સ ટોમ કોટન અને માર્શા બ્લેકબર્ન જેવા કેટલાક રિપબ્લિકન નેતાઓનો ટેકો છે, ત્યારે આવા ફેરફારની શક્યતા બહુ ઓછી છે. જો કે, જન્મસિદ્ધ નાગરિકત્વ અંગેની ચર્ચા હજુ દૂર છે અને અમેરિકન હોવાનો અર્થ શું છે તે અંગેની ચર્ચા ફરી શરૂ થઈ શકે છે.
