ઇસરોએ રચ્યો ઇતિહાસઃ જુઓ શું લોન્ચ કર્યું

બ્લેક હોલનાં રહસ્યમયી વિશ્વનું અધ્યયન કરવામાં થશે મદદરૂપ

નવા વર્ષના પહેલા દિવસે ઇસરોએ ઇતિહાસ રચ્યો છે. ઇસરોએ પહેલી જાન્યુઆરી, 2024એ પહેલો એક્સ-રે પોલરિમીટર સેટેલાઇટને સફળરીતે લોન્ચ કર્યો છે. આ ભારતનું પહેલું પોલારિમીટર મિશન હશે. આ પહેલાં વર્ષ 2021માં નાસાએ ઇમેજિંગ એક્સ-રે પોલારિમેટ્રી એક્સપ્લોરર (IXPE) લોન્ય કર્યું હતું. એ મિશન પછી એ વિશ્વનું બીજું એવું મિશન છે.

આ મિશન પર માત્ર ભારત જ નહીં, બલકે વિશ્વની નજર ટકેલી છે. એ મિશન એટલે ખાસ છે, કેમ કે એક્સપોસૈટ એક્સ-રે સોર્સનાં રહસ્યો માલૂમ થાય અને બ્લેક હોલની રહસ્યમયી વિશ્વનું અધ્યયન કરવામાં મદદ કરશે.

આ સાથે ઇસરોએ દેશના પ્રથમ XPoSatની મિશન સાથે અન્ય 10 ઉપગ્રહ લઈને જઈ રહેલા PSLV-C58 રોકેટનું શ્રીહરિકોટાથી પ્રક્ષેપણ કરવામાં આવ્યું હતું. આ ઉપગ્રહ બ્લેકહોલ જેવી ખગોળીય રચનાઓ અને રહસ્યો પરથી પડદો ઉઠાવશે. આ સેટેલાઇટ સૌથી ચમકતા તારાનું અધ્યયન કરશે. આ મિશનનો જીવનકાળ આશરે પાંચ વર્ષનું છે. એને PSLVથી લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું.

બ્રહ્માંડનાં રહસ્યોને જાણવા માટે એક વર્ષથી પણ ઓછા સમયમાં આ ભારતનું ત્રીજું મિશન છે. પહેલું ઐતિહાસિક ચંદ્રયાન-3 મિશન હતું. જેને 14 જુલાઈ, 2023એ લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું અને એ પછી બીજી સપ્ટેમ્બર, 2023એ આદિત્ય- એલ1 લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું.

આ મિશનની સફળતા માટે ઈસરોના વૈજ્ઞાનિકોએ રવિવારે તિરુપતિ મંદિરમાં પૂજા કરી હતી. XPoSat નો હેતુ અવકાશમાં એક્સ-રે સ્ત્રોતોના ધ્રુવીકરણની તપાસ કરવાનો છે. ISRO સિવાય અમેરિકાની સ્પેસ એજન્સી નાસાએ ડિસેમ્બર 2021માં સુપરનોવા વિસ્ફોટના અવશેષો, બ્લેક હોલમાંથી નીકળતા કણો અને અન્ય ખગોળીય ઘટનાઓનો આવો જ સમાન અભ્યાસ કર્યો હતો.