જીએસટી એક્ટ હેઠળ વેપારીઓની ધરપકડ અંગે સુપ્રીમ કોર્ટે શું કહ્યું ? જુઓ

સુપ્રીમ કોર્ટે જીએસટી કાયદા અને કસ્ટમ કાયદા હેઠળ વાજબી કારણ વગર વેપારીઓની ધરપકડને અયોગ્ય ગણાવી છે. એક મહત્વપૂર્ણ નિર્ણયમાં, સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું છે કે આ કાયદા નાગરિકોને ડરાવવાની મંજૂરી આપતા નથી. સુપ્રીમ કોર્ટે એમ પણ કહ્યું છે કે જો કોઈને તેની ધરપકડનો ડર હોય તો તે આગોતરા જામીન અરજી દાખલ કરી શકે છે. આ માટે, એફઆઇઆર નોંધાય ત્યાં સુધી રાહ જોવાની જરૂર નથી.

આ નિર્ણયમાં, મુખ્ય ન્યાયાધીશ સંજીવ ખન્ના, ન્યાયાધીશ બેલા ત્રિવેદી અને ન્યાયાધીશ એમએમ સુંદરેશની બેન્ચે 200 થી વધુ અરજીઓનો નિકાલ કર્યો છે. આ અરજીઓમાં, જીએસટી કાયદા અને કસ્ટમ્સ કાયદા હેઠળ ધરપકડની જોગવાઈઓના દુરુપયોગનો મુદ્દો ઉઠાવવામાં આવ્યો હતો. ૩ ન્યાયાધીશોની બેન્ચે કહ્યું છે કે સીઆરપીસી અને બીનએસએસમાં ધરપકડના કેસોમાં લોકોને આપવામાં આવેલા અધિકારો જીએસટી અને કસ્ટમ્સના કેસોમાં પણ લાગુ પડે છે.

સુપ્રીમ કોર્ટે આ નિર્ણયમાં પીએમએલએ કાયદા અંગે અરવિંદ કેજરીવાલ કેસમાં આપેલા આદેશનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો છે. તે ચુકાદામાં, પીએમએલએની કલમ 19(1) નું અર્થઘટન કરતી વખતે, એવું ઠરાવ્યું હતું કે ધરપકડ કરવામાં આવે તે પહેલાં, ધરપકડ શા માટે જરૂરી છે તે અંગે નિવેદન નોંધવું આવશ્યક છે. કોર્ટે હવે કસ્ટમ્સ એક્ટની કલમ 104 અને જીએસટી એક્ટની કલમ 132ને પીએમએલએ કલમ 19(1) જેવી જ ગણાવી છે, જેનો અર્થ એ છે કે આ બે કેસોમાં પણ વાજબી કારણ વિના ધરપકડ કરી શકાતી નથી.

કોર્ટે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે જીએસટી કે કસ્ટમ અધિકારીઓ પોલીસ અધિકારી નથી. તે પોલીસ અધિકારીઓની જેમ સત્તાનો ઉપયોગ કરી શકતા નથી. કોર્ટે એમ પણ કહ્યું કે સર્ચ અને જપ્તી કાર્યવાહી દરમિયાન, જીએસટી અથવા કસ્ટમ અધિકારીઓ કોઈને પણ પોતાની વિરુદ્ધ નિવેદન આપવા માટે ધમકી આપી શકતા નથી. જો કોઈને આવી જબરદસ્તીનો ભોગ બનવું પડે છે, તો તે કોર્ટનો સંપર્ક કરી શકે છે.