ડિજિટલ એરેસ્ટ અને આધાર સ્કેમથી બચવા આ 3 ભૂલ કરવાનું ટાળો
એક મહિનામાં 11 લાખ ઓનલાઇન ફ્રોડ કેસ : સૌથી વધુ સિનીયર સિટીઝન બને છે ભોગ
સ્માર્ટફોન વડે ઓનલાઇન પેમેન્ટ કરનારા સાયબર ફ્રોડનો શિકાર સરળતાથી બની જાય છે. ભારતમાં ઓનલાઈન ફ્રોડ કેસની સંખ્યા ઝડપથી વધી રહી છે. ખાસ કરીને દિવાળી જેવા તહેવાર દરમિયાન ઓનલાઇન ફ્રોડની ઘટનાઓ વધી જાય છે. અમુક ભૂલોના કારણે ઓનલાઇન ફ્રોડ અને ડિજિટલ એરેસ્ટના ભોગ બની શકાય છે. આથી ભૂલમાં પણ આવી ભૂલો કરવાથી ટાળવું જોઇએ
મની કન્ટ્રોલના એક મીડિયા રિપોર્ટ મુજબ નેશનલ ક્રાઇમ રેકોર્ડ બ્યૂરોના મતે છેલ્લા એક મહિનામાં સાયબર ફ્રોડના 11 લાખ થી વધુ કેસ સામે આવ્યા છે. આશ્ચર્યજનક બાબત એ છે કે, મોટી ઉંમરના લોકો પણ ઓનલાઇન ફ્રોડના શિકાર બની રહ્યા છે. જો કે વૃદ્ધ લોકો સાથે છેતરપીંડિ કરવા માટે સાયબર અપરાધીઓ અલગ મોડસ ઓપરેન્ડી અપનાવે છે.
પાછલા દિવસોમાં ડિજિટલ એરેસ્ટના ઘણા કેસ સામે આવ્યા છે. તેમા છેતરપીંડિ કરનાર વ્યક્તિ પોતાને પોલીસ, ઈડી કે કસ્ટમ અધિકારી હોવાનું જણાવે છે. તે વ્યક્તિને ફોન કરી કહે છે કે, તેમની આઈડીનો ઉપયોગ અપરાધિક ગતિવિધિ માટે થયો છે. વ્યક્તિને આ બદલ તેની સામે કાર્યવાહી કરવાની ધમકી આપે છે. દબાણમાં આવી વ્યક્તિ તેના જાળમાં ફસાઇ જાય છે. તે બચવા માટે પૈસા આપવાની ઓફર કરે છે. ત્યારબાદ ફોન કરનાર ભેજાબાજ અપરાધી તે વ્યક્તિ પાસેથી ધીમે ધીમે મોટી રકમ વસૂલે છે
આધાર ઇનેબલ્ડ પેમેન્ટ સિસ્ટમ (AePS) સ્કેમની ઘણી ઘટનાઓ બની રહી છે. તેમાં ફ્રોડ કરનાર વ્યક્તિ ગ્રાહકના આધાર બાયોમેટ્રિક ડેટાનો ઉપયોગ કરે છે. અપરાધી જે તે વ્યક્તિની જાણ બહાર બેંક એકાઉન્ટમાં પૈસા ટ્રાન્સફર કરી લે છે. ભોગ બનનાર વ્યક્તિ જ્યારે તેનું બેંક બેલેન્સ ચેક કરે છે ત્યારે તેને છેતરપીંડિ થયાની જાણ થાય છે. પોતાની સાથે છેતરપીંડિ થઇ હોવાની જાણ થાય ત્યાં સુધી બહુ મોડું થઇ ગયું હોય છે. એક્સપર્ટ્સનું કહેવું છે કે, AePS વપરાતી વખતે બહુ સાવધાની રાખવી જોઇએ.
આધાર બાયોમેટ્રિક લોક કરી તમારી જાતને ઓનલાઈન ફ્રોડનો ભોગ બનવાથી બચાવી શકાય છે. તેનાથી તેમારી મંજૂરી વગર Aeps ટ્રાન્ઝેક્શન થશે નહીં. આધાર બાયોમેટ્રિક લોક કરવા માટે તમારે UIDAI વેબસાઇટ પર My AAdhar Sactionમાં જઇ તમારા આધાર બાયોમેટ્રિક લોક અને અનલોક કરવાની પ્રક્રિયા કરવી પડશે. આમ કરવાથી કોઇ પણ વ્યક્તિ તમારી જાણ બહાર આધાર બાયોમટ્રિકનો દુરોપયોગ કરી શકશે નહીં.
કોઇ અજાણી મોબાઇલ એપ અને સોફ્ટવેર ડાઉનલોડ કરવી જોખમી બની શકે છે. ફ્રોડ કરનાર ઘણી વખત પોતાને ઇલેક્ટ્રિસિટી ડિપાર્ટમેન્ટના કર્મચારી જણાવી ફોન કરે છે. ત્યારબાદ તેઓ કોઇ એપ ડાઉનલોડ કરવા કહે છે. તે એપ ડાઉનલોડ કરવાની સાથે જ તમારા બેંક એકાઉન્ટમાંથી પૈસા ઉપડી જાય છે. એક વાતનું ધ્યાન રાખો કે માત્ર ઓનલાઇન પેમેન્ટ વખતે જ QR કોડ સ્કેન કરવાનું હોય છે. જો તે ઓનલાઇન પેમેન્ટ કરી રહ્યા છો તો તમારે QR કોડ સ્કેન કરવાની જરૂર પડતી નથી.
જો કોઇ વ્યક્તિ તમને પોતાની જાતને પોલીસ, સીબીઆઈ, કસ્ટમ અધિકારી કે કુરિયર કંપનીનો કર્મચારી જણાવી ફોન કરે તો સાવધાની થઇ જજો. તમારા આધાર નો ઉપયોગ ડ્રગ્સ મોકલવા માટે થયો હોવાનું જણાવી કેસ કરવાની અને ધરપકડ થવાની ધમકી આપશે. ત્યારબાદ આ મુશ્કેલી માંથી નીકળવા માટે તમારી પાસે પૈસાની માંગણી કરશે. ગભરાઇને કોઇ વ્યક્તિ પૈસા આપવા તૈયાર થઇ જાય છે. જો કે તમારે ગભરાવવાની કે ડરવાની કોઇ જરૂર નહીં. તમે ડર્યા વગર તેને વળતો જવાબ આપશો તો તમને ફોન કરવાનું અને ધમકી આપવાનું બંધ કરી દેશે.