ટ્રમ્પ શાસિત અમેરિકા પાસેથી વ્લાદિમીર પુતિન શું ઈચ્છે છે ??શું ટ્રમ્પ યુક્રેનમાં યુદ્ધનો અંત લાવી શકશે ?? વાંચો વિગતવાર
રશિયન પ્રમુખ વ્લાદિમીર પુટિને તાજેતરમાં ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પને તેમની યુએસ પ્રમુખપદની જીત પર અભિનંદન આપ્યા હતા, જેનાથી ઘણાને આશ્ચર્ય થયું હતું અને સવાલ થયો હતો કે મોસ્કો ટ્રમ્પના નેતૃત્વ પાસેથી શું ઇચ્છે છે. પુતિને ટ્રમ્પના વિશાળ અભિગમના વખાણ કર્યા અને પછી યુક્રેન, નાટો અને પ્રતિબંધો અંગે રશિયાની માંગણીઓ પણ યુએસને યાદ અપાવી.
ટ્રમ્પની જીત પર પુતિનની પ્રતિક્રિયા
ટ્રમ્પની ચૂંટણીની જીત બાદ, પુતિને સાવચેતી સાથે અભિનંદન આપ્યા પણ સાથે સાથે ટ્રમ્પના નેતૃત્વમાં યુએસ-રશિયા સંબંધો અંગે પ્રશ્નો ઉભા કર્યા. તેમણે અમેરિકા સાથે સારા સંબંધોની આશા વ્યક્ત કરી હતી પરંતુ યુક્રેન પર રશિયાના કડક વલણને પણ હાઇલાઇટ કર્યું.
એક મીટિંગમાં, પુતિને પ્રચાર રેલીમાં હત્યાના પ્રયાસ માટે ટ્રમ્પના “હિંમતભર્યા” પ્રતિભાવની પ્રશંસા કરી અને તેમને “એક વાસ્તવિક માણસ” તરીકે સંબોધ્યા. તેમણે રશિયા સાથેના સંબંધો સુધારવા અને યુક્રેન સંઘર્ષને ઉકેલવા વિશે ટ્રમ્પના પ્રચાર નિવેદનોની પણ નોંધ લીધી અને સૂચવ્યું કે આ વિચારો ધ્યાન આપવા પાત્ર છે. તેમ છતાં, પુતિન વધુ પડતા આશાવાદી ન બનવાનું ધ્યાન રાખતા હતા, એમ કહીને, “મને ખબર નથી કે હવે શું થવાનું છે.”
પુતિન અમેરિકા પાસેથી શું ઈચ્છે છે?
પુતિનનો મુખ્ય ધ્યેય યુક્રેનમાં ચાલી રહેલા યુદ્ધ સાથે સંબંધિત છે. તેમણે શાંતિ માટે કઠિન શરતો નક્કી કરી છે, જેમાં યુક્રેન દ્વારા નાટોમાં જોડાવાની તેની મહત્વાકાંક્ષાઓને છોડી દેવી અને રશિયા દ્વારા આંશિક રીતે નિયંત્રિત ચાર પ્રદેશોમાંથી સૈનિકો પાછા ખેંચવા, તે પ્રદેશો છે: ડોનેસ્ક, લુહાન્સ્ક, ઝાપોરિઝિયા અને ખેરસન. તે એવો પણ આગ્રહ રાખે છે કે રશિયાએ ક્રિમીઆ પર આધિપત્ય રાખવું જ જોઈએ.
આ માંગણીઓ રશિયાની વ્યાપક વ્યૂહરચનાનો ભાગ છે. પુતિન લાંબા સમયથી નાટોના વિસ્તરણની વિરુદ્ધ છે, તેને રશિયાની સુરક્ષા માટે ખતરો ગણાવે છે. તેમણે ચેતવણી આપી હતી કે રશિયા પર દબાણ કરવું નિરર્થક છે, પરંતુ જો બંને પક્ષોના હિતોનું સન્માન કરવામાં આવે તો તે વાતચીત માટે તૈયાર છે.
સોવિયત યુનિયનના પતન પછી રશિયાને સમાન ભાગીદાર તરીકે ન માનવા બદલ પુતિને પશ્ચિમી નેતાઓની પણ ટીકા કરી છે. તેણે પશ્ચિમ પર રશિયા પર હાર લાદવાનો પ્રયાસ કરીને વિશ્વને ખતરનાક યુદ્ધ કે જોખમ તરફ ધકેલવાનો આરોપ પણ લગાવ્યો હતો.
શું ટ્રમ્પ યુક્રેનમાં યુદ્ધનો અંત લાવી શકશે ?
તેમના સમગ્ર અભિયાન દરમિયાન, ટ્રમ્પે દાવો કર્યો હતો કે તેઓ “24 કલાકની અંદર” યુક્રેનમાં યુદ્ધનો અંત લાવી શકે છે, જો કે તેમણે કેવી રીતે તે પ્લાન પાર પાડશે તે અંગે વિગતો આપી ન હતી. કેટલાક અનુમાન કરે છે કે તે યુક્રેનને પ્રાદેશિક છૂટ આપવા માટે દબાણ કરી શકે છે. ટ્રમ્પના વાઇસ પ્રેસિડેન્ટ જેડી વેન્સે યુક્રેનને આપવામાં આવતી સહાય ઘટાડવાનું સૂચન કર્યું છે.
જો કે, ટ્રમ્પની પ્રથમ મુદત દર્શાવે છે કે તેઓ હંમેશા તેમના રશિયા તરફી રેટરિકને અનુસરતા નથી. વચનો આપ્યા હોવા છતાં, તેણે ક્રિમીઆના જોડાણને લગતા રશિયા પરના પ્રતિબંધો હટાવ્યા ન હતા. ટ્રમ્પની પરિણામો પહોંચાડવાની ક્ષમતા અંગે રશિયા સાવચેત રહે છે, જેમાં દિમિત્રી મેદવેદેવ અને સર્ગેઈ લવરોવ જેવા અધિકારીઓ શંકા વ્યક્ત કરે છે કે ટ્રમ્પ રશિયા પ્રત્યેની યુએસ નીતિ બદલી શકે છે.
નાટો સાથે પુતિનની લડાઈ
પુતિને વારંવાર નાટોના વિસ્તરણને રશિયાની સુરક્ષા માટે ખતરો ગણીને તેની નિંદા કરી છે. યુક્રેન યુદ્ધ પહેલાં, તેણે યુએસ દળોને 1997 પહેલાની સ્થિતિમાં પાછા ફરવાની માંગ પણ કરી હતી અને યુક્રેન અને જ્યોર્જિયા જેવા દેશોને સામેલ કરવાની નાટોની ઈચ્છા અંગે ટીકા કરી હતી. યુક્રેન પરના આક્રમણ બાદ રશિયા સામે આર્થિક પ્રતિબંધો લાદીને અમેરિકા અને તેના સહયોગીઓએ આ માંગણીઓને ફગાવી દીધી છે.
પ્રતિબંધો અંગે ટ્રમ્પનો દૃષ્ટિકોણ સ્પષ્ટ નથી. જો કે તેણે કહ્યું છે કે તેનો ઉપયોગ સાવધાની સાથે કરવો જોઈએ, તેણે કહ્યું નથી કે તે રશિયા પરના હાલના પ્રતિબંધો હટાવશે કે કેમ. તેમની ટીમના કેટલાક સભ્યો, જેમ કે ભૂતપૂર્વ રાજ્ય સચિવ માઇક પોમ્પિયોએ પણ યુક્રેન પર સખત પ્રતિબંધો અને લશ્કરી સહાય વધારવાની હાકલ કરી છે, જે રશિયાના હિતોની વિરુદ્ધ છે.
કોણ પહેલું પગલું ભરશે – ટ્રમ્પ કે પુટિન?
એવું લાગે છે કે રશિયા બિનતરફેણકારી શરતોની સાથે શાંતિ સ્થાપવાના મતમાં નથી અને ઉતાવળ પણ નહિ કરે. ભારે નુકસાન છતાં, રશિયા યુક્રેનમાં ધીમી ગાદીએ આગળ વધી રહ્યું છે, ખાસ કરીને ડોનબાસ ક્ષેત્રમાં. આ દર્શાવે છે કે સ્થિતિ તેની તરફેણમાં ન આવે ત્યાં સુધી મોસ્કો રાહ જોવા તૈયાર છે.
ટ્રમ્પને પુતિનનો વિશ્વાસ મેળવવા માટે, તેમના વહીવટીતંત્રે રશિયા અને યુક્રેનના સંઘર્ષો પર સ્પષ્ટ નીતિની રૂપરેખા આપવાની જરૂર પડશે. જો કે, ટ્રમ્પની ટીમ પણ વિચારસરણીની દ્રષ્ટિએ વિભાજિત છે – કેટલાક યુક્રેનમાં ડિમિલિટરાઇઝ્ડ ઝોનની તરફેણ કરે છે, જ્યારે અન્ય કિવને વધુ લશ્કરી સહાયનું સમર્થન કરે છે. આ અનિશ્ચિતતાને કારણે, ક્રેમલિન રાહ જોશે અને ટ્રમ્પની નીતિ શું હશે તે જાણવું રસપ્રદ થઇ રહેશે.
આ ક્ષણે, પુતિને સ્પષ્ટતા સાથે ફરમાન જાહેર કર્યું છે કે તેનો દેશ અપેક્ષા રાખે છે કે યુએસ નાટોના વિસ્તરણને અટકાવે, પ્રતિબંધો હટાવે અને રશિયાને યુક્રેન પર નોંધપાત્ર નિયંત્રણ જાળવી રાખવા દે. આ છૂટછાટો વિના, તે અસંભવ છે કે મોસ્કો સમાધાન કરવા તૈયાર થશે.