સ્ત્રી સશક્તિકરણનું ઉત્તમ ઉદાહરણ !! ઘરે જ શરૂ કરી ‘કીડા જાડી’ નામની જડી-બુટીની ખેતી, વાર્ષિક કમાણી 30 લાખ રૂપિયા
તમે ઘરે ખેતી વિશે સાંભળ્યું જ હશે. પરંતુ શું તમે ઘરે જડીબુટ્ટીઓ ઉગાડવાનું સાંભળ્યું છે? સાંભળ્યું હોય તો બહુ ઓછું. દિલ્હીની રહેવાસી સુમન સુખીજા આજે ખાસ હર્બલ બિઝનેસ કરીને લાખો રૂપિયા કમાઈ રહી છે. સુમન કોર્ડીસેપ્સ મશરૂમની ખેતી કરે છે. તેને હિન્દીમાં ‘કીડા જાડી’ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. કીડા જાડી તેના ઔષધીય ગુણો માટે ખૂબ પ્રખ્યાત છે. તેની ખેતી ઉપરાંત, સુમન લોકોને તેને ઉગાડવાની તાલીમ પણ આપે છે.
સુમન જણાવે છે કે તે ઘરમાં મોટાભાગનો સમય ફ્રી રહેતી હતી. આવી સ્થિતિમાં, તેણે વિચાર્યું કે આ ખાલી સમયમાં કંઈક ધંધો કરવો જોઈએ. વર્ષ 2018 માં, તેણે હરિયાણાના મુરથલમાં HAIC મશરૂમ અને કૃષિ વિકાસ કેન્દ્રમાંથી મશરૂમની ખેતીની તાલીમ લીધી. બટન મશરૂમની ખેતી વિશે શીખતી વખતે તેણે કોર્ડીસેપ્સ મિલિટેરિસ વિશે પણ સાંભળ્યું. તે હિમાલયમાં જોવા મળતા ઔષધીય ગુણો સાથેની ફૂગ છે. તે પ્રયોગશાળામાં પણ ઉગાડી શકાય છે. તે હિન્દીમાં ‘કીડા જાડી’ તરીકે ઓળખાય છે.
ઘરેથી શરૂ કરો
તાલીમ પૂરી કર્યા પછી સુમને તેના ઘરના એક રૂમમાં લેબ બનાવી. તેણી કહે છે કે વર્ષ 2018માં 200 ચોરસ ફૂટની લેબ બનાવવા માટે લગભગ 4 લાખ રૂપિયાનો ખર્ચ થયો હતો. તેમણે થાઈલેન્ડથી સંસ્કૃતિ ખરીદી હતી. આ સંસ્કૃતિ કોર્ડીસેપ્સ ઉગાડવા માટેનો આધાર અથવા બીજ છે. તે નક્કર છે અને 3-ઇંચની પેટ્રી ડીશમાં આવે છે. સુમન હવે તેને 93 હજાર રૂપિયા પ્રતિ કિલોના ભાવે વેચે છે. તેને વેચીને તે દર વર્ષે લગભગ 30 લાખ રૂપિયા કમાઈ રહી છે.
વધુ પ્રયત્નોની જરૂર નથી
આ ખેતીમાં વધારે મહેનત કે સમયની જરૂર પડતી નથી. સુમન કહે છે કે તેની શેલ્ફ લાઇફ લાંબી છે અને તેને તાજી વેચવા માટે કોઈ દબાણ નથી. Cordyceps એન્ટીઑકિસડન્ટો સમૃદ્ધ તરીકે ઓળખાય છે. આ ઉપરાંત, તે સ્વયંપ્રતિરક્ષા રોગો, શ્વસન સમસ્યાઓ, ડાયાબિટીસ, કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવા, કિડનીને સ્વસ્થ રાખવા વગેરેમાં અસરકારક છે.
દર મહિને ઘણા લોકોને તાલીમ
સુમન દર મહિને લગભગ 20 થી 30 લોકોને તેની ખેતીની તાલીમ આપે છે. તે તેમના માટે લેબ સ્થાપવામાં પણ મદદ કરે છે. ટ્રેનિંગ માટે તે વ્યક્તિ દીઠ 15 હજાર રૂપિયા લે છે. સુમન કહે છે કે જે પણ વ્યક્તિ કોર્ડીસેપ્સની ખેતી કરવા માંગે છે તેની પાસે ઓછામાં ઓછી 100 ચોરસ ફૂટ જગ્યા હોવી જરૂરી છે. આમાં પ્રારંભિક રોકાણ લગભગ 3 લાખ રૂપિયા છે.