Cyclone Dana: ચક્રવાત ‘દાના’નું નામ કેવી રીતે પડ્યું અને કોણે પાડ્યું ?? જાણો શું છે તેનો મતલબ
બંગાળની ખાડીમાં ચક્રવાતી તોફાન દાના (DANA) કુદરતી આફત સર્જી શકે છે. 25મી ઓક્ટોબરે તે ઓડિશાના પુરી જિલ્લા અને પશ્ચિમ બંગાળના દક્ષિણ 24 પરગણા જિલ્લામાં ત્રાટકી શકે છે. તેની અસરને કારણે બંને રાજ્યોમાં 120 કિલોમીટરની ઝડપે પવન ફૂંકાઈ શકે છે અને ભારેથી અતિ ભારે વરસાદ થઈ શકે છે. તેથી બંને રાજ્યોમાં રેડ એલર્ટ જાહેર કરવામાં આવ્યું છે.
તમને જણાવી દઈએ કે ચક્રવાત કોઈપણ સમયે ઓડિશાના દરિયાકાંઠે વાવાઝોડું ત્રાટકી રહ્યું છે જેને ધ્યાનમાં રાખીને ભારતીય કોસ્ટ ગાર્ડ ‘હાઈ એલર્ટ’ પર છે અને દરિયામાં કોઈપણ કટોકટીની સ્થિતિને પહોંચી વળવા માટે પોતાના જહાજો અને વિમાનો તૈનાત કરી દીધા છે, પરંતુ શું તમે જાણો ચક્રવાતનું નામ કેવી રીતે પડ્યું અને તેનો હિન્દીમાં અર્થ શું થાય છે?
ચક્રવાતને કયા દેશે નામ આપ્યું છે?
આ વખતે ચક્રવાતને કતારથી ‘દાના’ નામ મળ્યું છે. વાસ્તવમાં કતારે ચક્રવાત માટે બનાવેલા માપદંડોના આધારે ‘દાના’ નામ આપ્યું છે. સામાન્ય રીતે દર વર્ષે આપણે બે-ત્રણ ચક્રવાત જોઈએ છીએ જેના નામ ખૂબ જ અનોખા છે. ‘દાના’ પહેલા આપણે ‘આસના’નો કહેર જોયો હતો અને તે પહેલા પણ બિપરજોય, રેમલ જેવા તોફાનોએ દરિયાકાંઠાના રાજ્યોમાં ખળભળાટ મચાવ્યો હતો.
અરબી ભાષામાં ‘દાના’ નો અર્થ ‘ઉદારતા’ થાય છે અને કતારે આ પ્રદેશમાં ઉષ્ણકટિબંધીય ચક્રવાતોના નામકરણના પ્રમાણભૂત સંમેલન અનુસાર ચક્રવાતનું નામ પસંદ કર્યું છે.
નામકરણ ક્યારે શરૂ થયું ?
ચક્રવાતને નામ આપવાની પરંપરા વર્ષ 1953માં એટલાન્ટિક ક્ષેત્રમાં શરૂ થઈ હતી, પરંતુ હિંદ મહાસાગરમાં નામકરણની પ્રક્રિયા વર્ષ 2000માં WMO/ESCAP હેઠળ શરૂ થઈ હતી. આ જૂથમાં શરૂઆતમાં ભારત, પાકિસ્તાન, શ્રીલંકા, બાંગ્લાદેશ, મ્યાનમાર, માલદીવ્સ, ઓમાન અને થાઈલેન્ડનો સમાવેશ થતો હતો, પરંતુ 2018માં જૂથમાં ઈરાન, કતાર, સાઉદી અરેબિયા, યમન અને સંયુક્ત આરબ અમીરાતનો સમાવેશ થાય છે.
નામકરણ યાદી
ભારતીય હવામાન વિભાગ (IMD) એ વર્ષ 2020માં ચક્રવાત માટે 169 નામ સૂચવતી યાદી બહાર પાડી હતી. આ યાદીમાં દરેક દેશ દ્વારા સૂચવવામાં આવેલા 13 નામોનો સમાવેશ થાય છે.
ઓડિશામાં વાવાઝોડાને લઈને તંત્ર એલર્ટ
ઓડિશાના ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ મિનિસ્ટર સુરેશ પૂજારીએ જણાવ્યું હતું કે, ‘દાના વાવાઝોડાની સૌથી પહેલા ઓડિશાના પુરીમાં દરિયાકાંઠે ટકરાશે. જેના કારણે પુરી શહેરને ખાલી કરાવવામાં આવ્યું છે. પુરીના મંદિરો બંધ છે અને પુરીથી લગભગ 10 હજાર શ્રદ્ધાળુઓ અને પ્રવાસીઓને તેમના ઘરે મોકલવામાં આવ્યા છે. પુરીમાં આગામી 4 દિવસ માટે હોટલનું બુકિંગ રદ કરવામાં આવ્યું છે. નેશનલ ડિઝાસ્ટર રિલીફ ફોર્સ (NDRF)ની 20 ટીમ, ઓડિશા ડિઝાસ્ટર રિલીફ ફોર્સ (ODRF)ની 51 અને ફાયર વિભાગની લગભગ 178 ટીમ તહેનાત કરવામાં આવી છે.’
