અવિશ્વાસનો પ્રસ્તાવ શું છે ? જાણો રાજ્યસભાના અધ્યક્ષ જગદીપ ધનખર વિરુદ્ધ વિપક્ષે અવિશ્વાસનો પ્રસ્તાવ શા માટે દાખલ કર્યો ?
રાજ્યસભાના અધ્યક્ષ જગદીપ ધનખર વિરુદ્ધ વિપક્ષે અવિશ્વાસનો પ્રસ્તાવ કેમ દાખલ કર્યો?
કોંગ્રેસના નેતૃત્વ હેઠળના ભારત ગઠબંધને ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિ અને રાજ્યસભાના અધ્યક્ષ જગદીપ ધનખર વિરુદ્ધ અવિશ્વાસનો પ્રસ્તાવ દાખલ કર્યો છે. આ પગલું સંસદના ચાલુ શિયાળુ સત્ર દરમિયાન લેવામાં આવ્યું હતું, વિપક્ષોએ ધનખર પર પક્ષપાતી હોવાનો અને સત્તાધારી ભાજપની આગેવાની હેઠળની એનડીએ સરકારની તરફેણ કરવાનો આરોપ લગાવ્યો છે.
અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ શું છે ?
આ પ્રસ્તાવ બંધારણની કલમ 67(B) હેઠળ દાખલ કરવામાં આવ્યો હતો. તે કલમ ઉપરાષ્ટ્રપતિને પદ પરથી હટાવવાની મંજૂરી આપે છે જો રાજ્યસભાના બહુમતી સભ્યો કોઈ પ્રસ્તાવને મંજૂર કરે અને તે પછી લોકસભા દ્વારા તેને સંમતિ આપવામાં આવે. આવી દરખાસ્ત દાખલ કરવા માટે ઓછામાં ઓછા 50 સાંસદોની જરૂર પડે છે.
આ મામલે કોંગ્રેસ, TMC, AAP અને SP જેવા વિરોધ પક્ષોના 65થી વધુ સાંસદોએ પ્રસ્તાવ પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે. ભારતના સંસદીય ઈતિહાસમાં આ પહેલી વખત થયું છે કે રાજ્યસભાના અધ્યક્ષ વિરુદ્ધ આવો પ્રસ્તાવ દાખલ કરવામાં આવ્યો હોય.
અવિશ્વાસનું કારણ?
વિપક્ષનો દાવો છે કે જગદીપ ધનખર સત્તારૂઢ ભાજપને ફાયદો કરાવવા માટે ખોટી રીતે રાજ્યસભા ચલાવી રહ્યા છે. વિપક્ષે ઉઠાવેલા મુદ્દાઓ:
પૂર્વગ્રહના આરોપો:
વિપક્ષનો આરોપ છે કે ધનખર સાહેબ વારંવાર તેમના ભાષણમાં વિક્ષેપ પાડે છે અને મહત્વપૂર્ણ ચર્ચા દરમિયાન માઇક્રોફોન પણ બંધ કરી દે છે. માટે બધાને લાગે છે કે તેમના પગલાં ભાજપની તરફેણમાં છે.
વિરોધની નોટિસનો અસ્વીકારઃ
અધ્યક્ષ શ્રી ધનખરે ખેડૂતોના વિરોધ, મણિપુરમાં હિંસા અને યુએસના અબજોપતિ જ્યોર્જ સોરોસ સાથે ભાજપના નેતાઓની સંડોવણીના આરોપો જેવા મહત્વના વિષયો પર ચર્ચા કરવા માટે વિપક્ષની નોટિસને નકારી કાઢી હતી. પણ સામે છેડે ભાજપના સાંસદોને વિવાદાસ્પદ મુદ્દાઓ પર બોલવાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી, જેનાથી વિપક્ષો નારાજ થયા હતા.
અયોગ્ય વર્તન:
મલ્લિકાર્જુન ખડગે અને દિગ્વિજય સિંહ જેવા કોંગ્રેસના વરિષ્ઠ નેતાઓએ જગદીપ ધનખર પર સંસદીય નિયમોનું પાલન ન કરવાનો આરોપ લગાવ્યો છે. તેઓ માને છે કે સ્પીકર તટસ્થ નથી અને સ્પીકરે તટસ્થ રહેવું અતિ આવશ્યક છે.
શું કહે છે વિપક્ષ?
કોંગ્રેસના નેતા જયરામ રમેશે કહ્યું કે પ્રસ્તાવ દાખલ કરવો એ મુશ્કેલ નિર્ણય હતો પરંતુ સંસદીય લોકશાહીને બચાવવા માટે તે જરૂરી હતું. ટીએમસી સાંસદ સાગરિકા ઘોષે કહ્યું કે આ ઠરાવ જગદીપ ધનખર પર વ્યક્તિગત હુમલો નથી પરંતુ લોકતાંત્રિક સંસ્થાની નીતિરીતી સામેનો સવાલ છે.
પ્રિયંકા ગાંધી વાડ્રા જેવા અન્ય વિપક્ષી નેતાઓએ ઉદ્યોગપતિ ગૌતમ અદાણી સામેના આક્ષેપો જેવા વિવાદાસ્પદ મુદ્દાઓ પર ચર્ચા ટાળવા માટે સરકાર પર જાણી જોઈને સંસદને અટકાવવાનો આરોપ લગાવ્યો હતો. તેમણે સંસદીય સત્રમાં હાજરી ન આપવા બદલ વડાપ્રધાનની ટીકા પણ કરી હતી.
ભાજપની પ્રતિક્રિયા
ભાજપે આ આરોપોને ભારપૂર્વક નકારી કાઢ્યા હતા અને સંસદને ખોરવવા માટે વિપક્ષને જવાબદાર ગણાવ્યા હતા. તેમણે કોંગ્રેસના નેતાઓ પર ભારતના હિતોને નુકસાન પહોંચાડવા માટે જ્યોર્જ સોરોસ જેવા વિદેશી દળો સાથે સહયોગ કરવાનો આરોપ લગાવ્યો હતો.
શાસક પક્ષે સોનિયા ગાંધી પર પણ હુમલો કર્યો અને તેમના પર કાશ્મીરની આઝાદીને સમર્થન આપતી સોરોસ-ફંડવાળી સંસ્થામાં સામેલ હોવાનો આરોપ લગાવ્યો – આ દાવો કોંગ્રેસ દ્વારા નકારવામાં આવ્યો હતો. વધુમાં, ભાજપે વિરોધ પ્રદર્શનનું નેતૃત્વ કરવા બદલ રાહુલ ગાંધીની ટીકા કરી અને તેમના પર મોટા ષડયંત્રમાં ભૂમિકા ભજવવાનો આરોપ લગાવ્યો.
સંસદમાં ભાજપ અને તેના સાથી પક્ષોની બહુમતી હોવાથી અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ સફળ થવાની શક્યતા નથી. જો કે, વિપક્ષનો ઉદ્દેશ્ય તેઓ જેને પક્ષપાતી વર્તન અને લોકશાહી મૂલ્યોના ધોવાણ તરીકે જુએ છે તેને પ્રકાશિત કરવાનો છે. આ પરિસ્થિતિ સંસદનું સંચાલન કરવાની રીતને લઈને સત્તાધારી ભાજપ અને વિપક્ષ વચ્ચે વધતા રાજકીય તણાવને દર્શાવે છે.
